Күн (жұлдыз): Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
2-жол:
'''Күн''' — [[Күн жүйесі|Күн жүйесінің]] орталық денесі, Жерге ең жақын [[жұлдыз]]. Күн – спектрлік класы G2V, абсолют жұлдыздық шамасы +4,83 болатын сары ергежейлі жұлдыз. Ол біздің [[Галактика]] центрінен 9 – 10 кпк қашықтықта орналасқан. Жақын жұлдыздармен салыстырғанда Күн 1,97х10<sup>4</sup> м/с жылдамдықпен [[Геркулес шоқжұлдызы]] бағытында қозғалады; Галактика центрін 230 млн. жылда бір рет айналып шығады. Бүкіл күн жүйесі массасының 99,866%-ы Күнде жинақталған. Жерден Күнге дейінгі орташа қашықтық 1,49610<sup>11</sup> м.
Күн – қызған газды шар (центріндегі температура 107 К, тығыздығы 105 кг/м<sup>3</sup>). Күн ішінде өндірілетін энергияның орташа мөлшері 1,8810–4 Вт/кг. Күннен Жер орбитасы бірде алыстап, бірде жақындауына байланысты Күннің көрінерлік радиусы жыл бойы өзгеріп отырады. Күннің активтілігімен байланысты болатын магнит өрісінің кернеулігі Күн дақтарында 100 кА/м-ге жетуі мүмкін. Күнде өте кең тараған [[элемент]] – [[сутегі]]. Оның атомдарының санынан [[гелий]] атомдарының саны 7 – 8 есе аз, ал қалған өзге элементтердің саны сутек атомдары санынан 1000 есе аз. Күн құрамында басқа элементтерге қарағанда [[оттек]], [[көміртек]], [[азот]], [[магний]], [[кремний]], [[темір]] басымырақ. Күннің тікелей бақылауға келетін сыртқы қабаттары, оның атмосферасын қалыптастырады.
[[File:171879main LimbFlareJan12 lg.jpg|thumb| left| alt=A.| ''[[Күн тәжі]]''.]]
Күннің сәулесі (сәуле шығаруы) түгелдей дерлік Күн атмосферасының төменгі бөлігінен шығады, оны фотосфера деп атайды. Фотосфераның қалыңдығы 100 – 300 км. Фотосферадағы температура сыртқы қабат бағытына қарай төмендейді, шектік мәні 4500 К, орташа тығыздығы 210–4 кг/м<sup>3</sup>. [[Фотосфера]] қойнауындағы энергия сәулемен және сондай-ақ конвекциямен де тасымалданады. Фотосфераның жарықтығы біркелкі емес, түйіршікті (құрылымы гранулалы) болып келеді.
| |||