Радон: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Removing Link GA template (handled by wikidata) |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:Radon.svg|thumb|right|100px|Радон ''Rn'']]
'''Радон''' (''Radonum''), ''Rn'' — элементтердің периодтық жүйесінің VІІІ тобындағы радиоактивті химиялық элемент, ат. н. 86, ат. м. 222,01; инертті газдар тобына жатады. Радонды алғаш американдық физик [[Р.Оуэнс]] торийдің ыдырауы кезінде байқаған (1899). Ең тұрақты [[изотоп]]ы 222Rn (Т1/2= 3,823 тәулік). Радон табиғатта сирек кездеседі. Қалыпты жағдайда түссіз, иіссіз, дәмсіз газ; тығыздығы 9,9 г/л (0<sup></sup>С-та), балқу t –71<sup></sup>С, қайнау t –61,8<sup></sup>C; фтормен әрекеттесіп, фторид (RnF<sup>2</sup>) түзеді. 500<sup></sup>С-та Радонды [[сутек]]пен тотықсыздандырады. [[Толуол]]да, [[фенол]]да, суда ерігенде, [[клатрат]]тар түзеді. Радон [[радий]] тұздарынан алынады. Ол өте улы, ыдырау кезінде организмнен қиын шығарылатын, ұшпайтын радиоактивті өнімдер (Po, Bі, Pb изотоптары) түзеді. Медицинада (радонды ванна, т.б.), техникада, [[биология]]да, табиғатта радиоактивті элементтерді анықтауда қолданылады
Радон-түсті және иіссіз радиоактивті біратомды ауыр [[газ]]. Бөлме температурасында суда ерігіштігі 460 мл / л құрайды, бұл жеңіл инертті газдардың ерігіштігінен жоғары. Органикалық еріткіштерде және адамның майлы тіндерінде радонның ерігіштігі суға қарағанда он есе жоғары. Газ полимерлі пленка арқылы жақсы сіңеді. Белсендірілген көмір және силикагель оңай адсорбцияланады.
Радонның меншікті радиоактивтілігі оның флюоресценциясын тудырады. Газ тәрізді және сұйық радон көгілдір жарықпен флюоресцирлейді, қатты радонда азот температурасына дейін салқындағанда флюоресценция түсі алдымен сары, содан кейін қызыл — қызғылт сары болады.
<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:Экология және табиғат қорғау/ Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдаламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов.
– Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5 </ref>
==Пайдаланған әдебиет==
| |||