Серж Азатович Саргсян: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
түс мемлекет басшысы Санат:Армения президенттері Президенттік (2008-2018) Марапттар Бірінші сыныптық комбат крестінің ордені Ұлы Тиграның ордені Арцаханың батыры Құрметті Легион ордені Ұлы Крест кавалері Ұлы Крест кавалері Құрмет ордені Алтын бұтақ ордені
Secretary Kerry Shakes Hands With Armenian President Sagsyan Before a Meeting on the Nagorno-Karabakh Conflict in Vienna (27057410615).jpg Түркия Presidenet of Armenia Serzh Sargsyan in Qatar, Doha.png
6-жол:
| Сурет ені =
| Атауы = Серж Саргсян 2010 жыл
| Титулы = [[Армения]]-ның 3-ші Армения президентіПрезиденті
| Ту = Flag of Armenia.svg
| Ту2 = Coat of arms of Armenia.svg
14-жол:
| Ізашары = [[Роберт Седракович Кочарян|Роберт Кочарян]]
| Ізбасары = [[Армен Варданович Саркисян|Армен Саркисян]]
| Титулы_2 = Армения премьер-министрі
| Ту_2 = Flag of Armenia.svg
| Ту2_2 =Coat of arms of Armenia.svg
Line 23 ⟶ 22:
| Ізашары_2 = [[Карен Вильгельмович Карапетян|Карен Карапетян]]
| Ізбасары_2 = [[Карен Вильгельмович Карапетян|Карен Карапетян]]
| Титулы_3 = Армения-ның 11-ші және 15-ші Премьер-министрі
| Ту_3 = Flag of Armenia.svg
| Ту2_3 =Coat of arms of Armenia.svg
Line 31 ⟶ 30:
| Ізашары_3 = [[Андраник Наапетович Маргарян|Андраник Маргарян]]
| Ізбасары_3 = [[Тигран Суренович Саркисян|Тигран Саркисян]]
| Титулы_4 = Армения Қорғаныс министрі
| Ту_4 = Flag of Armenia.svg
| Ту2_4 = Coat of arms of Armenia.svg
Line 111 ⟶ 109:
[[2013 жыл]]дың қыркүйегінде және Арменияның басшылығымен [[Армения]] Еуразиялық экономикалық одаққа [[Беларусь]], [[Қазақстан]] және [[Ресей]]мен қосылу ниетін жариялады<ref name=ack>{{cite web |url=http://www.eurasianet.org/node/67852 |title=Giorgi Lomsadze: ''Will Karabakh "Join" Russia's Customs Union? |website=eurasianet.org |accessdate=10 December 2013}}</ref>. Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО немесе ЕЭО) [[Беларусь]], [[Қазақстан]] және [[Ресей]]дің экономикалық бірлестігі болып табылады және [[2015 жыл]]дың [[1 қаңтар]]ынан бастап күшіне енеді<ref>{{cite web |url=http://docs.eaeunion.org/en-us/Pages/DisplayDocument.aspx?s=bef9c798-3978-42f3-9ef2-d0fb3d53b75f&w=632c7868-4ee2-4b21-bc64-1995328e6ef3&l=540294ae-c3c9-4511-9bf8-aaf5d6e0d169&EntityID=3610 |title=Archived copy |accessdate=9 April 2016 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160417110445/https://docs.eaeunion.org/en-us/Pages/DisplayDocument.aspx?s=bef9c798-3978-42f3-9ef2-d0fb3d53b75f&w=632c7868-4ee2-4b21-bc64-1995328e6ef3&l=540294ae-c3c9-4511-9bf8-aaf5d6e0d169&EntityID=3610 |archivedate=17 April 2016 |df=dmy-all }}</ref>. Арменияның Еуразиялық экономикалық одаққа кіруіне бағытталған Ережеге [[2014 жыл]]ғы [[9 қазан]]да қол қойылды. [[2015 жыл]]дың [[2 қаңтар]]ында күшіне енеді. [[Еуразиялық Экономикалық одақ]] 176 млн. адамның бірыңғай бірыңғай нарығы және жалпы ішкі өнімі 4 трлн. АҚШ долларынан асады. ЕАЭО тауарлардың, капиталдың, қызметтердің және халықтың еркін қозғалысын ұсынады және болашақта бірыңғай валютаға және үлкен интеграцияға арналған ережелермен ортақ көлік, ауыл шаруашылығы және энергетикалық саясатты қарастырады<ref>{{cite web|url=http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.PP.CD/countries/order%3Dwbapi_data_value_2012%20wbapi_data_value%20wbapi_data_value-last?order=wbapi_data_value_2013%20wbapi_data_value%20wbapi_data_value-last&sort=desc&display=default%7ctitle=GDP|title=GDP, PPP (current international $)|publisher=}}</ref>.<ref name=singlemarket>{{cite web|title=Belarus to benefit from Eurasian Economic Union|url=http://voiceofrussia.com/news/2014_07_01/Belarus-to-benefit-from-Eurasian-Economic-Union-Lukashenko-3114/|accessdate=14 July 2014}}</ref><ref name=WaPost>{{cite news|title=Russia, Kazakhstan, Belarus form Eurasian Economic Union|work=Washington Post|date=29 May 2014|url=https://www.washingtonpost.com/world/europe/russia-kazakhstan-belarus-form-eurasian-economic-union/2014/05/29/de4a2c15-cb01-4c25-9bd6-7d5ac9e466fd_story.html|accessdate=1 June 2014}}</ref><ref name=currency>{{cite web|title=Eurasian Economic Union to have common currency in 5–10 years|url=http://en.itar-tass.com/economy/742323|accessdate=26 July 2014}}</ref>.
 
=== Сыртқы саясат ===
[[Сурет:С Президентом Азербайджана Ильхамом Алиевым и Президентом Армении Сержем Саргсяном - 1.jpeg|thumb|Серж Саргсян және Әзербайжан президенті [[Ильхам Гейдарұлы Әлиев|Ильхам Әлиев]], 2012 жылғы 23 қаңтар]]
1979 жылы Степанакерт қалалық коммунистік партиясының жастар қауымдастығы комитетінің төрағасы болған кезде. Содан кейін ол екінші хатшы, бірінші хатшы, [[Степанакерт]] қалалық комитетінің үгіт-насихат бөлімінің бастығы, Таулы Қарабақ өңірлік комитетінің коммунистік ұйымдар бөлімшесінің нұсқаушысы, соңынан Таулы Қарабақ аймағының бірінші хатшысы Генрих Погосянның көмекшісі болды. Комитет.
 
[[Арцах Республикасы|Таулы Қарабах]]та армяндар мен әзірбайжандар арасындағы шиеленіс күшейген кезде Саргсян Таулы Қарабақ республикасының өзін-өзі қорғау күштері комитетінің төрағасы болды және 1990 жылы Армения Жоғарғы Кеңесіне сайланды.
 
1993-1995 жж. - Таулы Қарабақ республикасының қорғаныс министрі; ол ол кезде Мемлекеттік қауіпсіздік департаментінің бастығы, кейіннен 1996 жылға дейін [[Арцах Республикасы|Таулы Қарабақ республикасы]]ның ұлттық қауіпсіздік министрі болды. 1999-2000 жж. - президент [[Роберт Седракович Кочарян|Роберт Кочарянның]] аппарат басшысы, содан кейін 2007 жылға дейін. Армения Республикасының Қорғаныс министрі. Ол 1999-2007 жылдар аралығында президент Кочарян басқарған Ұлттық қауіпсіздік кеңесінің хатшысы болды. 2007 жылдың 4 сәуірінде Андраник Маргарянның кенеттен қайтыс болуына байланысты Саргсян [[Армения Премьер-министрі|Армения Республикасының Премьер-министрі]] болып тағайындалды.
 
=== Таулы Қарабақ ===
[[2008 жыл]]ғы [[25 қыркүйек]]те ол [[Біріккен Ұлттар Ұйымы]] Бас Ассамблеясының 63-сессиясының Нью-Йорктегі 63-ші сессиясының алдында өзінің алғашқы сөзін айтты. Өз сөзінде ол Оңтүстік Осетиядағы 2008 жылғы қақтығысқа сілтеме жасап, Біріккен Ұлттар Ұйымына қарулы күштермен бүкіл әлемде, оның ішінде Таулы Карабахта болған қақтығыстар. Ол сондай-ақ, Әзірбайжанның әскери дамуы, соғыс риторикасы мен қауіп-қатерлердің артуымен бірге Оңтүстік Кавказда проблемаларды туындататын қауіп-қатерлерді атап өтті<ref>{{cite web|title=Statement by President Serzh Sargsyan at the General Debate of the 63rd session of the general assembly|url=http://www.president.am/events/statements/eng/?id=19|work=President.am|date=25 September 2008|accessdate=11 April 2009|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081017054418/http://www.president.am/events/statements/eng/?id=19|archivedate=17 October 2008|df=dmy-all}}</ref>.
 
Саргсян армяндық сыртқы саясаттың негізгі мақсаттарының бірі болып табылатын бұрынғы адамдарымен жүргізілген Таулық Қарабақтың қақтығыстарын бейбіт жолмен шешу саясатын жалғастыруда. Серж Саркисян бірнеше рет мәлімдеді армян жағы мүдделерін қақтығыс әділ және тек қана бейбіт шешім іздеу және ЕҚЫҰ Минск тобы - өміршең формат<ref>[http://www.mfa.am/en/foreign-policy/ Foreign policy]. Ministry of Foreign Affairs of the Republic of Armenia.</ref>, оның шеңберінде бейбітшілік келіссөздер жалғастыру керек. Ол [[Әзербайжан]]мен келіссөздерді жалғастырды және Әзірбайжан президентімен ЕҚЫҰ Минск тобы шеңберінде бірқатар кездесулер өткізді. 2008 жылғы 2 қарашада Ильхам Алиев пен Серж Саргсян Дмитрий Медведевпен келіссөздер жүргізу үшін Мәскеуге барады. Келіссөздер үш мемлекет басшыларының келіссөздерді жалғастыруға деген ұмтылысын растайтын декларацияға қол қойды. Содан бері екі мемлекет басшылары [[2009 жыл]]ы [[Санкт-Петербург]]те және 2009 жылғы 22 қарашада Мюнхенде бірнеше кездесулер өткізді, онда Президент Әлиев тағы бір рет аймақтағы бақылауды қалпына келтіру үшін әскери күшке баруға бел байлады. келісілген шешімге жету.
 
{{дәйексөз|Әзірбайжанның арменофобиялық және агрессивті ұстанымы Таулы Қарабақтың Әзірбайжанда болашағы жоқ екеніне деген сенімімізді нығайтады. Оның үстіне, Әзірбайжанның Таулы Қарабах туралы талап етуге ешқандай заңды да, саяси да, моральдық да негізі жоқ.|date=2008-27-02}}
 
Саргсян Әзірбайжан тарапын бейбітшілік үдерісіне кедергі келтіргені үшін және ашық армяндарға қарсы тұру үшін айыптайды. Оның айтуынша, [[Әзірбайжан]]ның «тарихты бұрмалаушылық», «Армения мен армяндарға қарсы дұшпандық насихат» және «әскери өсім» сияқты Әзербайжанға қарсы армян саясатына Әзербайжан бейбітшілікті қаламайтындығын дәлелдейді<ref>"[https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/middleeast/azerbaijan/6631572/Azerbaijan-military-threat-to-Armenia.html Azerbaijan military threat to Armenia]." ''[[The Daily Telegraph]]''. 22 November 2009. Retrieved 23 November 2009.</ref>.
 
[[2004 жыл]]ы [[БудапешБудапешт]]тее НАТО-ның «[[Бейбiтшiлiк үшiн әрiптеcтiк бағдарламасы|Бейбітшілік үшін әріптестік]]» бағдарламасы кезінде армян офицері Гурген Маргарянды қатыгездікпен өлтірген сотталған кісі өлтірген Рамиль Сафаровқа қатысты Әзірбайжанға қарсы армян саясатының ең жарқын көрінісі болды. Әзірбайжан [[2012 жыл]]ы Сафаров президент Әлиевтің кешіріміне ие болды.<ref>{{cite news|title = The Other Sargsyan: PM Tigran in, political "independent" to lead government|url = http://armenianow.com/?action=viewArticle&AID=2962&lng=eng&IID=1182&CID=2892|publisher = ArmeniaNow|author = Marianna Grigoryan|date = 11 April 2008|accessdate = 11 April 2008 }}</ref>, сегіз жылдан бері жалақы төлеп, ұлттық қаһарманға айналып, келіссөздер үдерісіне кедергі келтіретін және СаркисянныңСарсянның сөздеріне сәйкес, ксенофобия мен төзімсіздік жағдайында бүкіл ұрпақты тәрбиелейді »</ref><ref>[http://www.panorama.am/en/politics/2012/12/19/sargsyan-about-azerbayjan/ Serzh Sargsyan: Azerbaijan forgets who was asking for truce and who was first to sign truce]. Panorama.am (19 December 2012). Retrieved on 21 June 2014.</ref>.
 
== Президенттік (2008-2018) ==
Серж Саргсян 9 сәуірде Ереван опера театрында президент ретінде ант берді. Сайлаудан кейінгі «ауыр оқиғалар» туралы айтқан ол «барлық адамдарды Арменияның татуласуына, дамуына және болашағына жол іздеуге және табуға итермелеуге шақырады». Ол Орталық банк төрағасы болып табылатын және премьер-министр ретінде саяси партияның мүшесі болмаған Тигран Саркисянды тағайындады. «Фридом Хауз» баяндамасына сәйкес, [[2011 жыл]]ы үкімет сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұруға арналған ұзақ мерзімді және жиі қайталанатын уәделерді орындау бойынша нақты қадамдар жасады, ал электронды үкіметтің қызметтері пара алу мүмкіндігін азайтты,<ref>[https://sputniknews.kz/politics/20180426/5422388.html Армения президенті Назарбаевқа телефон соқты]</ref> ал жаңа ережелер мен қатаң талап қою сыбайлас жемқорлыққа қарсы сот істерін және айыппұлдардың сыбайлас жемқорлықты жою үшін үкіметтің шоғырландырылған күш-жігерінің арқасында Арменияның сыбайлас жемқорлық рейтингі 5,50-ден 5,25-ге дейін жетеді"<ref name="freedomhouse">[http://www.freedomhouse.org/report/nations-transit/2012/armenia Nations in Transit 2012: Armenia]. Freedomhouse.org. Retrieved on 21 June 2014.</ref>».
 
Арменияда Саргсян төрағалығы кезінде сөз бостандығы мен жалпыға ортақ баспасөз еркіндігі туралы жазбалар да жақсарды. Интернет ену күрт өсті - 6,2 пайыз, 2008 жылы 37 пайызға дейін [[2011 жыл]]ы, блогосфераның қоса алғанда, тез санының өсті интернет-БАҚ, барынша қол жеткізуін ұсыну - 10000-ден астам блогерлер [[2011 жыл]]ы.
Line 130 ⟶ 136:
 
Азаматтық қоғамның жандануы соңғы жылдарда үкіметтік емес ұйымдар санының жоғары деңгейде өсіп келе жатқандығы және азаматтық белсенділердің адам құқықтарын қорғау, қоршаған ортаны қорғау және әлеуметтік салаларда маңызды хабардарлықты арттырудағы табыстарымен айтарлықтай өсті. әділеттілік. Алайда, қоғамдық-насихат әлі мемлекеттік саясат шектеулі әсер етеді.
 
===Түркия===
[[File:Secretary Kerry Shakes Hands With Armenian President Sagsyan Before a Meeting on the Nagorno-Karabakh Conflict in Vienna (27057410615).jpg|thumb|left|Саргсян АҚШ Мемлекеттік хатшысы [[Джон Керри]] мен бірге, 16 мамыр 2016 ж]]
[[File:Presidenet of Armenia Serzh Sargsyan in Qatar, Doha.png|thumb|left|Саргсян, Доха, [[Катар]], 24 шілде 2017 жыл]]
2008 жылы бірінші мерзімге президент болып сайланған Саргсян Арменияның Түркияға қатысты саясатын жалғастыруға, 1915 жылғы [[Армян геноцид]]ін халықаралық деңгейде тануға ұмтылуды жалғастыра отырып, қатынастарды ешқандай шартсыз қалпына келтіруге уәде берді.<ref>{{cite news|title = Sarkisian Reaffirms Armenian Policy On Turkey|url = http://www.armenialiberty.org/armeniareport/report/en/2008/04/FEDEF892-623F-46EF-95C2-0704D96867DC.asp|publisher = ArmeniaLiberty/Radio Free Europe|author = Emil Danielyan|date = 24 April 2008}}</ref>
 
Билікке келген Саргсян «футбол дипломатиясы» деп аталатын саясатты Түркиямен байланыстарды қалыпқа келтіруге қадам жасады. 2008 жылы Саргсян [[Түркия Президенті]] Абдуллаһ Гүлді Армения мен Түркия арасындағы 2010 FIFA Әлем кубогының іріктеу матчын көруге шақыру туралы тарихи бастама көтерді. [[Абдуллаһ Гүл]] Армениядағы ойынға қатысты,<ref>[http://www.arminfo.am/index.cfm?objectid=513A8AE0-84BE-11E2-B4B7F6327207157C Edward Nalbandian: Serzh Sargsyan's 'football diplomacy' is a wise and justified initiative]. Arminfo.am. 4 March 2008.</ref> ал Серж Саргсян екінші матчты көру үшін Түркияға өзара сапармен келді.<ref>"[http://english.pravda.ru/news/world/14-10-2009/109883-football_diplomacy-0/ Serzh Sargsyan Goes to Turkey for 'Football Diplomacy']". English.pravda.ru (14 October 2009). Retrieved on 21 June 2014.</ref>
 
[[2009 жыл]]ғы 10 қазанда Армения мен Түркияның сыртқы істер министрлері екі ел арасында ешқандай шартсыз дипломатиялық қатынастар орнату туралы хаттамаларға қол қойды. Келісім сонымен бірге Армения мен Түркия арасындағы шекараның 1993 жылы жабылғандығын да ескерді. Хаттамаларға Женева қаласында (Швейцария)<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/8299712.stm Armenia and Turkey normalize ties]. BBC News (10 October 2009). Retrieved on 21 June 2014.</ref><ref>[http://www.armenianow.com/news/10628/historic_step_armeniaturkey_proto Historic Step: Armenia-Turkey protocols signed; await ratification]. Armenianow.com (1 March 2008). Retrieved on 21 June 2014.</ref>, негізінен АҚШ-тың халықаралық делдалдығы бойынша қол қойылды.
 
Саргсянның Түркиямен жақындасу саясаты армян халқы арасында даулы реакцияға ие болды. Бір бөлігі шекараны ашуға және [[Түркия]] мен сауданы қолдауға бағытталған болса, екінші бөлігі осы қадаммен Армения ең маңызды және стратегиялық мәселелерде Түркияға жеңілдік жасауға мәжбүр болады деп алаңдады.<ref>[http://www.rferl.org/content/Dashnaks_Plan_More_Protests_Against_Turkish_Armenian_Protocols/1903938.html Dashnaks Plan More Protests Against Turkish-Armenian Protocols]. Radio Free Europe/Radio Liberty (14 December 2009). Retrieved on 21 June 2014.</ref> Армянның ықпалды оппозициялық партиялары, ең алдымен Армян төңкеріс федерациясы қазіргі түрік-армян шекарасын мойындауды және хаттамаларда қарастырылған Армян геноцидін зерттейтін тарихшылардың бірлескен комиссиясын құруды ескере отырып, хаттамаға қол қоюға үзілді-кесілді қарсы болды. . Олар бұл қадамдарды сатылым деп санады және хаттамаға қол қоюға қарсы жаппай наразылық акциясын өткізді. Армян диаспорасы да Түркиямен татуласудың бұл түріне қарсы болды (Саргсянның керісінше айтқанына қарамастан), бұл Армян геноцидін халықаралық мойындауға, сонымен қатар Түркиядан келген армяндардың заңды аумақтық талаптарының келешегіне қауіп төндіреді.<ref>[http://asbarez.com/70572/armenian-turkish-protocols-to-confirm-kars-treaty/ Armenian-Turkish Protocols To Confirm Kars Treaty]. Asbarez.com (25 September 2009). Retrieved on 21 June 2014.</ref>
 
Бітімгершілік процесі бір жылдан кейін тоқтатылды, өйткені Түркия парламенті хаттамаларды тараптар алдын-ала келіскендей «ақылға қонымды мерзімде» ратификациялай алмады. «Ешқандай алғышарттар жоқ» қағидасына қарсы Түркия татуласу процесін Таулы Қарабақ жанжалын шешумен байланыстыруды жалғастырды, Армения тарапынан жеңілдіктер күтті, бұл соңғысы үшін қолайсыз болды. Саргсян Армения тарапының татуласу процесін тоқтата тұруын келесі жолмен түсіндірді:<ref>[http://asbarez.com/70572/armenian-turkish-protocols-to-confirm-kars-treaty/ Armenian-Turkish Protocols To Confirm Kars Treaty]. Asbarez.com (25 September 2009). Retrieved on 21 June 2014.</ref>
 
{{дәйексөз|Бір жыл бойы Түркияның жоғары лауазымды шенеуніктері алғышарттар тілінде көпшілік алдында мәлімдемелер жасамады. Бір жыл бойы Түркия уақыттың созылып кетуі және процестің сәтсіз аяқталуы үшін бәрін жасады ... Біз Армения мен Түркия арасындағы диалогтың өздігінен аяқталуы үшін орынсыз әрекеттерді жол берілмейді деп санаймыз; осы сәттен бастап біз қалыпқа келтірудің қазіргі кезеңі аяқталған деп санаймыз »..|date=2008-27-02}}
 
Саркисян сонымен бірге [[Анкара]]ға қарағанда [[Ереван]]ның [[Түркия]] мен қарым-қатынасты қалыпқа келтіру жөніндегі бастамасына берік екенін мәлімдеді.
 
== Армения Премьер-министрі (2018) ==