Һомо Хейдельберг: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
шӨңдеу түйіні жоқ |
шӨңдеу түйіні жоқ Тег: тесттік өңдеме |
||
1-жол:
{{short description|Адамдар мен неандертальдардың соңғы ортақ бабасы}}
[[Сурет:Homo heidelbergensis (10233446).jpg|thumb|Гейдельберг адамының реконструкциясы]]▼
{{Speciesbox
| fossil_range = {{Fossil range|0.7|0.2}}<small>[[Орта Плейстоцен]]</small>
| image = Skull, Natural History Museum, London - DSCF0431.JPG
| image_caption = Маңдай 5 (жағы бар бас сүйек), Sima de los Huesos Табиғи тарихи мұражайы, [[Лондон]])
| genus = Һомо
| species = Хейдельберг
| extinct = жойылған
| authority = Otto Schoetensack тапқан, 1908
| synonyms = † ''[Һомо Родезий]]'' <br/><small>(Arthur Smith Woodward, 1921)</small>
}}
'''Хейдельберг адамы''' ({{lang-en|Homo Heіdelbergensіs}} — ежелгі адамның Һомо түріне жататын жойылған түр, немесе субтүр (subspecies) болып, ол шамамен 700,000 - 300,000 жыл бұрын [[Орта Плейстоцен]]де өмір сүрген деп есептеледі. Мұнда белгілі болған төрт субтүр бар: олар Һомо Хейдельберг (Homo heidelbergensis), Һомо Далий (Homo daliensis), Һомо Родезий (Homo rhodesiensis) және Һомо стейнхейм (Homo steinheimensis). Һомо Саиенс осылардың ішінде Һомо Родезийден туындағаны туралы кейде айтылып қалады, бірақ 400 мың – 260 мың жылдар арасындағы қазбалар бостығынан сенімсіздік туғызады. Бұл түр Германиядағы Хайдельберг маңында табылған қаңқа бойынша алғашында Һомо Хейдельберг деп аталады.
▲[[Сурет:Homo heidelbergensis (10233446).jpg|thumb|Гейдельберг адамының реконструкциясы]]
Һомо сүйегінің төменгі жақ сүйегін 1907 ж. Хейдельберг қаласы маңындағы Эльсенц өзені аңғарынан неміс антропологы О. Шетензак тапқан болатын. Ол ерте плейстоцен (400 мың жыл бұрынғы) кезеңіне жатқызылады. 24 м тереңдіктен сүйектің қасынан этрусс мүйізтұмсығының, ежелгі пілдің, жылқының, бизонның, арыстанның, т.б. хайуанаттардың сүйек қалдықтары шыққан. Осы жерден шақпақ тастан жасалынған тас құралдары да табылған. Гейдельберг адамы а-ның төменгі жақ сүйегінің морфол. құрылысы адам тектес маймылдарға ұқсас және осы күнгі адамның жақ сүйегіне де жақын (әсіресе, азу, күрек тістері). Көптеген зерттеушілер Гейдельберг адамы а-н питекантроп пен синантропқа жақындастырады.<ref>Қазақ Энциклопедиясы, 2-том</ref>
| |||