Қорғалжын ауданы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{
|
|
|
|елтаңба сипаттамасы =
|
|lat_dir = N |lat_deg = 50 |lat_min = 20 |lat_sec = 59 ▼
|lon_dir = E |lon_deg = 70 |lon_min = 45 |lon_sec = 45▼
|Тудың аты = ▼
▲ |lat_deg= |lat_min= |lat_sec=
▲ |lon_deg= |lon_min= |lon_sec=
|ауылдық округтер саны =8
|кенттік әкімдіктер саны =
|қалалық әкімдіктер саны =
▲ |Кіреді = [[Ақмола облысы]]
|ауылдар саны = 18
|қалалар саны =
▲ |Орталығы = [[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]]
|
|әкімдіктің мекенжайы =
|
|ЖІӨ = ▼
|
|ЖІӨ жылы = ▼
|
▲ |Тұрғыны = 9 855<ref>[http://www.akmola.stat.kz/dinamika/dinamikadem.htm Департамент статистики Акмолинской области. 01.07.2010]</ref>
|тығыздығы бойынша орны =
|
|
|
|
▲ |Ұлттық құрамы = {{nobr|[[қазақтар]] (87,26%)}} , {{nobr|[[орыстар]] (5,20%)}} , {{nobr|[[украиндар]] (2,54%)}} , {{nobr|[[белорустар]] (1,79%)}} , {{nobr|[[немістер]] (1,41%)}} , {{nobr|басқалары (1,80%)}}<ref name="Stat2010">[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2010 жылдың басындағы саны]</ref><ref name="пер.2010">[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]</ref>
|ортаққордағы санаты =
▲ |Жер аумағы =9 300
▲ |Жер аумағы бойынша орны =
▲ |Әкімшілік бірліктің картасы = Akmola Province Korgalzhyn.png
▲ |Пошта индекстері = 021300-021309<ref name="kazindex.ru">[http://kazindex.ru/02/14.html Қазақстан почталық индекстері]</ref>
}}
'''Қорғалжын ауданы''' – [[Ақмола облысы]]ндағы әкімшілік бөлік. [[1932 жыл|1932]] жылы құрылған. Орталығы – [[Қорғалжын (кент)|Қорғалжын]] ауылы.
== Географиялық орны, жер бедері ==
Солтүстігінде [[Егіндікөл ауданы|Егіндікөл]], [[Астрахан ауданы|Астрахан]] аудандарымен, оңтүстігінде [[Қарағанды облысы]]ның [[Нұра ауданы]]мен шектеседі. Аудан негізінен [[Теңіз-Қорғалжын ойысы]]да орналасқан. Жер бедері сәл белесті жазық.
== Климаты ==
Климаты континенттік. Қысы ұзақ (қар 180 күндей жатады, қалыңдығы 20 сантиметрдей), боранды (20 күндей), суық. Қаңтар айының орташа температурасы –17 – 18 градус. Жазы қоңыржай ыстық, қуаң (50 күндей). Шілде айының орташа температурасы 20 – 21 градус. Жауын-шашынның жылдық орташа мөлшері 250 – 300 миллиметр. Аудан жері арқылы [[Нұра]], [[Құланөтпес (өзен)|Құланөтпес]] өзендері ағып өтеді. Көлдер өте көп: негізгілері: [[Қорғалжын (көл)|Қорғалжын]], [[Теңіз (көл)|Теңіз]], [[Қоқай]], [[Асаубалық]], Сұлтанкелді, Есей, [[Шолақшалқар]], [[Жәнібекшалқар]], [[Шишалқар|Шишалқор]], [[Қарасор (көл, Қорғалжын ауданы)|Қарасор]], [[Құмкөл (көл, Нұра алабы)|Құмкөл]], Алакөл, т.б.
== Топырағы, өсімдігі мен жануарлар дүниесі ==
Топырағы қоңыр, күңгірт қоңыр, Нұраның аңғары қара топырақты. Аудан жерінде жабайы шошқа, қоңыр түлкі, қарсақ, борсық, қоян, күзен, ақ тышқан, қосаяқ, су тышқаны, ондатра; құстардан: қоқиқаз, қаз, үйрек, аққу, аққұтан, қызғыш, т.б. көптеген су құстары мекендейді. Көлдерінде мөңке, алабұға, оңғақ, лақа, торта, шортан, аққайран кездеседі. Аудан аумағында мемлекеттік Қорғалжын қорығы орналасқан.
== Халқы ==
Тұрғындар саны 8815 адам (2019).
Ұлттық құрамы: {{nobr|[[қазақтар]] (87,90%)}} , {{nobr|[[орыстар]] (6,95%)}} , {{nobr|[[украиндар]] (1,78%)}} , {{nobr|[[беларустар]] (0,56%)}} , {{nobr|[[немістер]] (1,17%)}} , {{nobr|басқалары (1,64%)}}<ref name="Stat2010">[http://www.stat.kz/publishing/DocLib4/2010/%D0%94%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F/Bull_Hsany2010.rar Қазақстан Республикасының Статистика агенттігі. Қазақстан Республикасы тұрғындарының облыстар, қалалар мен аудандар, жынысы мен жас ерекшелігі топтары, этностық бөлігі бойынша 2010 жылдың басындағы саны]</ref><ref name="пер.2010">[http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-ethnic2010.htm 2009 жылғы санақ бойынша Қазақстан тұрғындарының ұлттық құрамы]</ref>
Халқының орташа тығыздығы 1 км²-ге 1,4 адамнан келеді.
== Шаруашылығы, инфрақұрылымы ==
Ауданда май зауыты, сүт цехы, диірмен, наубайхана, тұрмыстық комбинат, құрылыс, автокөлік мекемелері, типография, астық пункті, т.б. бар. Аудандағы 17 ЖШС, 184 шаруа қожалығы, 3 тағам өңдейтін кәсіпорын, 88 сауда орындары халыққа түрлі салада қызмет көрсетеді. Ауыл шаруашылық жері 656,5 мың гектар, оның 46,1 мың гектары егіндік, 28,2 мың гектары шабындық, 382,8 мың гектары жайылым, 199,5 мың гектары тыңайған жер. 2001 жылы 8,5 мың сиыр, 4,2 мың қой мен ешкі, 3,6 мың жылқы, 0,6 мың шошқа, 12,6 мың құс болды. Оқу, білім беру және мәдениет салаларында мектепке дейінгі 8 балалар мекемесі, 5 бастауыш, 8 орталау, 11 орта мектеп, 33 кітапхана, халық театры, мұражай, 22 клуб, 3 мәдениет үйі бар. Денсаулық сақтау және емдеу мекемелерінен аудан аурухана, 5 отбасылық-дәрігерлік амбулатория, 13 фельдшер-акушерлік пункт болды. Аудан “Шамшырақ нұры” (1934 жылдан), “Свет маяка” (1957 жылдан) газеттері шығарылады.
== Ауылдық округтер ==
Аудан аумағындағы 18 елді мекен 8 ауылдық әкімшілік округке біріктірілген:
* [[Амангелді ауылдық округі (Қорғалжын ауданы)|Амангелді ауылдық округі]]
* [[Арықты ауылдық округі]]
* [[Кеңбидайық ауылдық округі]]
* [[Қарашалғын ауылдық округі]]
* [[Қорғалжын ауылдық округі]]
* [[Қызылсай ауылдық округі (Қорғалжын ауданы)|Қызылсай ауылдық округі]]
* [[Майшұқыр ауылдық округі]]
* [[Сабынды ауылдық округі]]
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Ақмола облысы}}
{{Қорғалжын ауданы елді мекендері}}▼
▲{{Қорғалжын ауданы елді мекендері}}
[[Санат:Қорғалжын ауданы]]
| |||