Қазақ-Жоңғар соғысы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
|||
1-жол:
{{Қарулы қақтығыс
|қақтығыс = Қазақ-жоңғар соғысы
|бөлім =
|сурет =
|сурет атауы =
|дата = 1643-1759
|орын =
|себеп =
|нәтиже = Цин империясының Жоңғар хандығын жоюы. Қазақ жүздерінің Ресей империясының құрамына ену процесінің басталуы.
|өзгерістер =
|қарсылас1 = Қазақ хандығы
|қарсылас2 = Жоңғар хандығы
|қарсылас3 =
|қарсылас4 =
|командир1 = Жәңгір хан <br> Тәуке хан <br> Әбілхайыр хан <br> Абылай хан
|командир2 = Эрдэни батур <br>Қалдан Бошоқты <br>Цеван Рабдан <br>Қалдан Серен
|командир3 =
|командир4 =
|күштер1 =
|күштер2 =
|күштер3 =
|күштер4 =
|шығындар1 =
|шығындар2 =
|шығындар3 =
|шығындар4 =
|жалпы шығындар =
|ескерту =
}}
'''Қазақ-жоңғар соғысы''' - Қазақ хандығы мен Жоңғар хандығының арасындағы XVII ғасырдың 40-шы жылдарынан XVIII ғасырдың ортасына дейін созылған қарулы қақтығыстардың сериясы.
==Соғыстың алғышарттары==
XV ғасырда Қазақстанның қазіргі аумағына батыс моңғол тайпалары - ойраттар қоныс аудара бастады. Ойраттар Орталық Азия халықтарының жайлымдары мен Жетісу арқылы өтіп жатқан сауда жолдарын басып алуды көздеді.
=="Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама"==
XVIII ғасырдың бас кезіндегі қазақ-жоңғар қарулы қақтығыстары көп жағдайда ойраттардың үстемдігімен аяқталып, [[қазақ]] қоғамының экономикалық, саяси және басқа әлсіз жақтарын көрсете бастады. [[Тәуке хан]]нан соң билікке келген [[Болат хан]] (1718—1729 жылдары) тұсында қазақ қоғамында феодалдық бытыраңқылық үстемдік алады. [[Кіші жүз]] бен [[Орта жүз]]дің біраз бөлігі [[Әбілқайыр хан (Кіші жүз)|Әбілқайыр]] сұлтанды ақ киізге отырғызып, хан көтереді (1718—1748 жылдары). Ташкентте [[Ұлы жүз]]дің өкілдері [[Жолбарыс хан|Жолбарыс]] [[сұлтан]]ды хан сайлайды. Орта жүздің қалған бөлігі [[Сәмеке]]ні хан ретінде мойындайды. Орталық биліктің әлсіреуі жаңа жоңғар басқыншылығына жол ашқан еді.
| |||