Светлана Александровна Алексиевич: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

{{Жазушы|Шынайы есімі=белор. Святлана Аляксандраўна Алексіевіч|Есімі=Светлана Александровна Алексиевич|Туған күні=31.05.1948|Туған жері=Станислав, Украин КСР, КСРО|Азаматтығы=КСРО → Белорусь|Мансабы=прозаик, журналистка|Бағыты=нон-фикшн|Жанры=повесть|Шығармалардың тілі=орыс тілі|Марапаттары=Әдебиет бойынша Нобель сыйлығы (2015)|Сайты=alexievich.info|Қолтаңбасы=Svetlana_Alexijevich_Autograph.jpg|Суреті=Світлана_Алексієвич_(Київ,_2016)_08_(cropped).JPG}} '''Светлана Александровна Алексиевич''' (1948 жылы 31 мамырда Ивано-Франковск қаласында дүниеге келген) - [[Беларустар|белоруссиялықбеларуссиялық]] зерттеуші журналист, очеркші және орыс тілінде жазатын тарихшы . Ол 2015 [[Әдебиет саласындағы Нобель сыйлығы|жылғы әдебиет саласындағы Нобель сыйлығымен]] «полифониялық шығармалары, біздің заманымыздағы азап пен батылдық ескерткіші» үшін марапатталды. <ref>Blissett, Chelly. "[http://yekaterinburgnews.com/daily-news/author-svetlana-aleksievich-nominated-for-2014-nobel-prize/7457/ Author Svetlana Aleksievich nominated for 2014 Nobel Prize]". ''Yekaterinburg News''. 28 January 2014. Retrieved 28 January 2014.</ref><ref name="svd1">{{Cite web|author=Treijs|first=Erica|title=Nobelpriset i litteratur till Svetlana Aleksijevitj|date=8 October 2015|url=http://www.svd.se/nedrakning-snart-avslojas-nobelpriset-i-litteratur|work=www.svd.se|publisher=[[Svenska Dagbladet]]|accessdate=8 October 2015|lang=Swedish}}</ref><ref>[https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-34475251 Svetlana Alexievich wins Nobel Literature prize], [[BBC News]] (8 October 2015).</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.reuters.com/article/2015/10/08/us-nobel-prize-literature-idUSKCN0S21AQ20151008|title=Belarussian writer wins Nobel prize, denounces Russia over Ukraine|publisher=[[Reuters]]|date=8 October 2015|accessdate=8 October 2015|first=Daniel|author=Dickson|location=Stockholm/Minsk}}</ref> Ол Беларуссиядан сыйлық алған алғашқы жазушы. <ref>{{Cite web|url=https://www.pbs.org/newshour/rundown/svetlana-alexievich-investigative-journalist-belarus-wins-nobel-prize-literature/|title=Svetlana Alexievich, investigative journalist from Belarus, wins Nobel Prize in Literature|publisher=Pbs.org|date=2013-10-13|accessdate=2015-10-08}}</ref><ref>{{Cite web|author=Colin Dwyer|url=https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2015/10/08/446840662/belarusian-journalist-svetlana-alexievich-wins-literature-nobel|title=Belarusian Journalist Svetlana Alexievich Wins Literature Nobel : The Two-Way|publisher=NPR|date=2015-06-28|accessdate=2015-10-08}}</ref>

Батыс Украинадағы Станислав қаласында дүниеге, белорусбеларус әкесі мен украин анасы отбасында (1962 жылдан бастап Ивано-Франковск)<ref>{{Cite news|title=Remembering the Great Patriotic War was a political act|url=https://www.economist.com/news/books-and-arts/21725273-svetlana-alexievichs-unwomanly-face-war-was-part-peculiarly-soviet-debate|accessdate=21 July 2017|date=20 July 2017}}</ref> Светлана Алексиевич Беларусьта өсті. Мектепті бітіргеннен кейін ол Беларусь мемлекеттік университетін бітіргенге дейін (1972) және [[Минск|Минскідегі]] «''Ниоман»'' әдеби журналының корреспонденті болғанға дейін бірнеше жергілікті газеттерде тілші болып жұмыс істеді (1976).

Оның алғашқы кітабы - «''Соғыстың әйел емес беті»'' 1985 жылы шыққан. Ол бірнеше рет басылып, екі миллионнан астам данадан сатылды.<ref name="moscow">{{Cite web|author=Osipovich|first=Alexander|title=True Stories|url=http://www.themoscowtimes.com/arts_n_ideas/article/true-stories/365300.html|work=[[The Moscow Times]]|date=19 March 2004|accessdate=8 October 2015}}</ref> Кітап 1983 жылы (қысқа редакцияда) бітіп, 1984 жылғы ақпанда О<nowiki><i id="mwaQ">ктябрьде</i></nowiki> жарияланды''Октябрьде'', совет айлық әдеби журналыныңжурналында жарияланды,<ref>С. Алексиевич. ''У войны — не женское лицо''. Октябрь, 1984(2). (S. Alexievich. ''War's Unwomanly Face''. [[Oktyabr (magazine)|Oktyabr]], 1984(2).)</ref> 1985 жылы кітапты бірнеше баспалар шығарды, ал кейінгі бес жылда баспа даналарының саны 2 000 000-ға жетті.<ref name="tut">{{Cite web|author=Карпов|first=Евгений|url=http://news.tut.by/culture/467702.html|work=www.tut.by|publisher=[[Tut.By]]|date=8 October 2015|accessdate=8 October 2015|lang=ru}} Quote: "Первая книга — «У войны не женское лицо» — была готова в 1983 и пролежала в издательстве два года. Автора обвиняли в пацифизме, натурализме и развенчании героического образа советской женщины. «Перестройка» дала благотворный толчок."</ref> Бұл роман соғыс кезіндегі әйелдердің [[Монолог|монологтарынан]] құралған, Екінші дүниежүзілік соғыстың бұрын ешқашан болып көрмеген аспектілері туралы. Тағы бір кітап - ''«Соңғы куәгерлер: оқшауланбаған оқиғалар'' кітабы», соғыс кезіндегі балалардың жеке естеліктерін сипаттайды. Әйелдер мен балалардың көзімен көрген соғыс сезімдердің жаңа әлемін ашты.<ref name="minsk">{{Cite web|author=Golesnik|first=Sergey|title=Black-and-white war monologues stir hearts|url=http://www.sb.by/files/MT/09/N26/10.pdf|work=www.sb.by|publisher=The Minsk Times|date=16 July 2009|accessdate=8 October 2015}}</ref> 1993 жылы, ол ''Өліммен сиқырланғандар'' атты Кеңес Одағының күйреуіне байланысты суицид жасауға тырысқан және аяқтағандар туралы кітабы жарияланды. Көптеген адамдар [[Коммунизм|коммунистік идеологиядан]] бөлінбейтін сезінді және жаңа тәртіпті және жаңадан түсіндірілген тарихты қабылдай алмады.<ref>{{Cite web|author=Saxena|first=Ranjana|title=On Reading 'Enchanted with Death' by Svetlana Aleksievich: Narratives of Nostalgia and Loss|url=http://c-linkage.com/abs/iccees2015/program/abstractview.php?uid=1107&pid=3173&role=3|publisher=2013 [[International Council for Central and East European Studies|ICCEES]] IX World Congress|accessdate=8 October 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304121030/http://c-linkage.com/abs/iccees2015/program/abstractview.php?uid=1107&pid=3173&role=3|archivedate=4 March 2016}}</ref>

Оның кітаптарын 1993 жылдан кейін Беларуссияның мемлекеттік баспалары шығарған жоқ, ал Беларуссиядағы жеке баспагерлер оның тек екі кітабын ғана шығарды: 1999 жылы ''Чернобыль дұғасы'' және 2013 жылы ''Екінші рет шыққан уақыт'', екеуі де белорусбеларус тіліне аударылған.<ref>{{Cite web|url=http://news.tut.by/society/467800.html|work=www.tut.by|publisher=[[Tut.By]]|date=8 October 2015|accessdate=8 October 2015|lang=ru}}</ref> Нәтижесінде, Алексиевич Беларуссияға қарағанда әлемнің бәрінде жақсы танымал болды. Ол [[әдебиет саласындағы Нобель сыйлығы]]н алған алғашқы [[журналист]] ретінде сипатталды. <ref> [https://www.bbc.com/news/entertainment-arts-34475251 Светлана Алексевич Нобель әдебиетін жеңіп алды сыйлық], [[BBC]] </ref> Ол өзі журналист деген ұғымды жоққа шығарады, ал шын мәнінде Алексевичтің таңдаған жанрын кейде «деректі әдебиет» деп атайды: нақты оқиғаларды көркем түрде көрсету, дәрежесі бар поэтикалық лицензия.<ref>{{cite news|url=https://newrepublic.com/article/135719/witness-tampering|title=Witness Tampering|last=Pinkham|first=Sophie|date=29 August 2016|work=[[The New Republic]]|accessdate=30 August 2016}}</ref>Өз сөзімен айтқанда:{{Cquote|“Мен шынайы өмірге барынша жақындатуға мүмкіндік беретін әдеби әдісті іздедім. Шындық мені әрқашан магниттей тартты, азаптады және гипноздады, мен оны қағазға түсіргім келді. Сондықтан мен бұл жанрды бірден адамның нақты дауыстары мен мойындаулары, куәгерлік дәлелдер мен құжаттарды бөліп алдым. Мен әлемді осылай естимін және көремін - жеке дауыстардың хоры және күнделікті детальдардың коллажы ретінде. Менің көзім мен құлағым осылай жұмыс істейді. Осылайша менің барлық психикалық және эмоционалдық мүмкіндіктерім толық көлемде жүзеге асырылады. Осылайша мен бір уақытта жазушы, репортер, әлеуметтанушы, психолог және уағызшы бола аламын.”}}