Жер бедері: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
+Санат:Жер бедері; ±Санат:География→Санат:Географиялық терминдер (HotCat құралының көмегімен) |
шӨңдеу түйіні жоқ |
||
3-жол:
'''Жер бедері''' , [[рельеф]] ({{lang-fr|relіef}}, {{lang-la|relero}} — көтеремін деген сөзінен шыққан) — [[жер беті]]ндегі [[құрлық]]тардың, [[мұхиттар]] мен [[теңіздер]] түбінің тілімденген пішіндерінің жиынтығы.
Жер бедері тау, [[жазық]], [[ойпат]], [[таулы үстірт]], [[төбе]], [[қырқа]], [[аңғар]], [[жыра]], т.б. болып келеді. Жер бедері эндогендік (ішкі) және экзогендік (сыртқы) күштердің ұзақ уақыт бойы әсер етуі нәтижесінде пайда болады. Әрбір аймақтың бедері оның [[геологиялық құрылыс]]ына, ішкі және сыртқы процестердің біреуінің басым болуына байланысты. Жер бетінің бұдырлылығы әр түрлі болуы мүмкін, сондықтан мөлшеріне (масштабына) қарай Жер бедерін планеталық пішінді (құрлықтар, мұхит табаны) мегапішінді ([[тау жүйелері]], [[аумақты жазық жерлер]], [[мұхит ойпаттары]]), макропішінді ([[жоталар]], тауаралық аңғарлар), мезопішіндер ([[төбелер]], [[аңғарлар]], [[сай-жыралар]]), микропішіндер ([[шұқанақтар]], [[дала бидайықтары]]) және нанопішіндер ([[түбіршіктер]], [[төбешіктер]]) деп бөледі. Осы заманғы Жер бедері шамамен бұдан 150 млн. жыл бұрын қалыптасқан. Қазіргі кезде бүкіл құрлықтардың 55%-і таулы және 45%-і жазық өлкелер. Жер бедерін [[геоморфология]] ғылымы зерттейді.<ref>"[[Қазақ Энциклопедиясы]], 3 том"</ref>
==Сыртқы сілтемелер==
| |||