Ғалам хронологиясы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
 
24-жол:
*{{harvnb|Ryden|2006|pp=194–195}}. "Without going into the details of the non-equilibrium physics, let's content ourselves by saying, in round numbers, ''z''<sub>dec</sub> ≈ 1100, corresponding to a temperature ''T''<sub>dec</sub> ≈ 3000 K, when the age of the universe was ''t''<sub>dec</sub> ≈ 350,000 yr in the Benchmark Model. (...) The relevant times of various events around the time of recombination are shown in Table 9.1. (...) Note that all these times are approximate, and are dependent on the cosmological model you choose. (I have chosen the Benchmark Model in calculating these numbers.)"</ref> ғалам ақыры бейтарап атомдардың пайда болуы ("[[Рекомбинация (Космология)|рекомбинация]]") үшін жеткілікті деңгейде салқындап, нәтижеде ол алғаш рет [[мөлдір]] болды. Жаңадан пайда болған атомдар - негізінен сутегі мен гелий, аз мөлшердегі литий - фотондарды шығару ([[Фотонның ажырауы (космология)|фотонның ажырауы]]) арқылы ең төменгі энергия күйіне ([[негізгі күй]]ге) тез жетеді, әрі бұл фотондар [[ғарыш микротолқынды фоны]] (CMB) ретінде қазіргі кезде де байқалады. Ол қазіргі кезде біздің әлемдегі ең көнені байқауымыз есептеледі.
 
;'''[[#Қараңғы ғасырлар және ауқымды құрылымның пайда болуы]]'''
370 000 жылдан шамамен 1 миллиард жылға дейін. [[Рекомбинация]]дан және [[Ажырау (космология)|ажыраудан]] кейін ғалам мөлдір болды, бірақ сутегі бұлттары өте баяу жеміріліп, [[жұлдыз]]дар мен [[галактика]]ларды құрады, сондықтан жарықтың жаңа қайнары болған жоқ. Ғаламдағы бірден-бір құбылыс болған [[фотон]]дар (электромагниттік радиация, немесе жарық") [[Ажырау (космология)|ажырау]] кезінде бөлініп шыққан болатын, яғни, олар қазір байқалған [[ғарыш микротолқынды фоны]]ы, сондай-ақ кейде сутегі атомдары шығаратын [[Сутегі радиолиниясы|21 см радиолиниясы]] қатарлылар. Ажыраған фотондар бастапқыда бүкіл әлемді ашық қызғылт сары сәулемен жарқыратқан болуы мүмкін, шамамен 3 миллион жылдан кейін көрінбейтін [[толқын ұзындығы]]на дейін біртіндеп [[Қызылға ығысу|қызылға ығысып]], ғаламды жарықсыз қалдырады. Бұл кезең ғарыштық [[Космологиядағы уақыт хронологиясы#Ғарыштық қараңғы ғасыр|қараңғы ғасырлар]] деп аталады.
 
55-жол:
=== Бірінші молекулалар ===
=== Рекомбинация, фотон ажырауы және ғарыш микротолқынды фоны (CMB) ===
== Қараңғы ғасырлар және ауқымды құрылымның пайда болуы ==
=== Қараңғы ғасырлар ===
==== Жорамалдық "Тіршілікке жайлы дәуір" ====