Үстірт: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
 
1-жол:
'''Үстірт''' (''франц. plat'' — жайпақ) —
# [[платформа]] өңірінен көрініс беретін, [[теңіз деңгейі]]нен біршама көтеріңкі орналасқан, тегіс [[жазық]]тармен сипатталатын ауқымды [[алап]]; беткі деңгейі біршама биік Үстірттер (1000 м-ден биігірек) жайпақ [[тау]]лар деп аталады.
# [[Лава|Лавалы]] немесе жанартаулы үстірттер — лавалы жамылғылармен көмкерілген [[қырат]]тар.
# мұхиттық үстірттер немесе су асты үстіртері — біршама тегіс жербедермен сипатталатын, мұхит өңірінің ауқымды аймағын алып жатқан кыраттар жүйесі.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология. А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2</ref>
Үстірт - бұл ойпатты жазықтардан кемерлермен шектелетін, әлсіз тілімделген, төбесі тегіс көтеріңкі жазық. Үстірт платформалар мен тақталардағы жарықтарды бойлай жүретін көтерілулер нәтижесінде түзелген. Олардың беткі қабаты тығыз шөгінді жыныстардан тұрады. Қазақстанның оңтүстік - батыс шетінде шөлді Үстірт орналасқан. Ол көршілес жазықтардан геологиялық құрылымын айқындайтын қалың қалқан тәрізді әктасты жыныстардан тұратын тік беткейлі кемерлер арқылы шектеледі. Үстірттің беті тегіс әрі көлбеу. Эрозия әрекеті жыралар мен терең жылғалар торын түзіп, толқын тәрізді бедер қалыптастырған.
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Үстірт» бетінен алынған