Эрозия: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Жазу қатесін түзеттім, грамматикасын түзеттім
Тег: Mobile edit Mobile app edit Android app edit
Өңдеу түйіні жоқ
Тег: Reverted
1-жол:
[[Сурет:Сухона.Эрозия берега.jpg|thumb]]
'''Эрозия''' (лат. еrosіo – мүжілу), [[геология]]да – [[тау жыныстары]] мен [[топырақ]] бетін аққан судың шаюы. Шайылу және ұсақ түйірлердің тасымалдану қарқыны тау жыныстарының қаттылығына, топырақ қабаттарының жатыс бағытына, су ағынының жылдамдығына және мүжілу нәтижесінде пайда болған массаның ірілі-ұсақтығына байланысты. Эрозиялық құбылыстың дамуына сол жердің топырақ-өсімдік жамылғысы және геол. құрылысы да әсер етеді. Ғалымдар топырақ эрозиясына қарсы күрес шараларын ұсынады. Себебі беті шайылған топырақтың құнары азайып,егін өнімділігін төмендейді.<ref>"Ордабасы" энциклопедия, 2008.</ref>
Эрозия – жер бедерін қалыптастырушы факторлардың бірі. Түзілген жербедер пішіндеріне байланысты беткі Эрозияға (ағын өткен жер беті ой-шұңқырлары тегістеледі) және тілімдеу Эрозиясына (жер беті сай-жыраларға тілімделеді) ажыратылады. Беткі Эрозияаңғар және арнаның бүйірлері бұзылып, ағынның жайылуынан, ал тілімдеу Эрозиясы ағын арнасының тереңдеуінен қалыптасады. Демек, Эрозиялық бедер пішіндері – бүйірлік және тереңдік Эрозиялардың нәтижелері. Кейбір ғыл. әдебиетте “Эрозия” термині негізінен мұздық, жел және теңіз толқыны әрекетін сипаттағанда жиі қолданылады. Эрозияқұбылысына қарсы күресу жолдары – табиғатты қорғаудың басты шараларының бірі болып табылады. Сонымен қатар Эрозияның қалыпты (табиғи) және жеделдетілген (табиғи ортаны дұрыс пайдаланбау салдарынан) түрлері болады; қ. Топырақ эрозиясы.
Ә. Байбатша<ref>«Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «[[Қазақ энциклопедиясы]]» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том</ref>
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Эрозия» бетінен алынған