Маңғыстау түбегі: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш Боттың үстегені: ru:Мангышлак |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[File:Обзорная_карта_Мангыстау.png|thumb|300px|Маңғыстау түбегі]]
'''Маңғыстау түбегі''' - [[Каспий теңізі]]нің солтүстік-шығысында орналасқан. Солтүстік-батысында енсіз, шағын [[Түпқараған түбегі]]нен оңтүстік-шығысында [[Үстірт]]ке дейін, солтүстігінде [[Каспий ойпаты]]нан оңтүстігінде [[Қарабұғаз шығанағы]]на дейін 390 км-ге созылып жатыр. Енді жері 160 км-ге жетеді. Маңғыстау түбегіне [[Бозащы түбегі]] де қосылады. 20 ғ-дың 30-жылдары [[Каспий теңіз]]і деңгейінің төмендеуіне байланысты [[Өлі Қолтық]], [[Қайдақ]] шығанақтары тартылып, түбек Каспий ойпатымен тұтасып кетті. Маңғыстау түбегі биік үстірттен және аласа таулардан тұрады. Солтүстік-батысын Маңғыстау таулары қамтиды. Таулы бөлігі [[пермь]] мен [[триас]]тың [[әктас]] және [[конгломерат]] қабаттары кезектесіп отыратын құмтас пен тақтатастардан түзілген. Ең биік жері — [[Бесшоқы тауы]] (556 м). Түбектің көп жерін Маңғыстау үстірті алып жатыр. Күнгей шетінде [[Кендірліқиясай]] үстірті орналасқан. Климаты өте құрғақ. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 100 — 150 мм. Ауаның орташа темп-расы қаңтарда –4 – 6°С, шілдеде 25 — 28°С. Жер асты суы тұзды әрі тереңде. Солтүстік [[Ақтау артезиан алабы]]нда ғана жер асты суының мол қоры бар. Сұр, қоңыр және сортаңды сұр топырақ басым. Көпшілік бөлігі жусанды-сортаңды шөл. Жер қойнауы [[мұнай]] мен [[газ]] қорына аса бай. Одан басқа [[марганец]], [[фосфорит]], [[қара көмір]], [[қабыршақтас]], т.б. кен орындары барланған. Мал жайылымына кеңінен пайдаланылады. Аласа таулар мен шағын құм алаптары қысқы жайылымға қолайлы.
==Сыртқы сілтемелер==
http://visitkazakhstan.kz/kk/guide/places/11/5/
<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]] 6 том</ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
{{stub}}
{{wikify}}
[[Санат:Маңғыстау облысы]]
[[Санат:Түбектер]]
[[Санат:М]]
Imanbayev Azamat [[Қатысушы:Itwnik|Itwnik]] 14:45, 2011 ж. маусымның 24 (ALMT)
[[ca:Península de Mangyshlak]]
| |||