Микробиология: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
[[Сурет:Tableau Louis Pasteur.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Луи Пастер]]''.]]
'''Микробиология''' (грекше «микрос» - кішкене, «логос» - ғылым) — көзге көрінбейтін, ұсақ [[тірі ағза]]лардың құрылысын, [[биология]]лық, [[биохимия]]лық қасиеттерін, табиғатта жүріп жатқан процестердегі ролін, пайдасы мен зиянын жан-жақты зерттейтін ғылым.
 
==Ашылу тарихы==
Бактерияларды табу, зерттеу XVII ғ. ұлғайтып көрсететін аспаптың шығуына байланысты дамыды. Ұсақ ағзаларды алғаш рет голландиялық '''Антон Левенгук''' (1632-1723) ашқан. Ол 150-270 есеге дейін ұлғайтып көрсететін микроскоп жасап, сонымен қолына ілінген заттардың (''тоқтау су, теңіз суының тамшысы, бұрыштың тұнбасы және т.б.'') барлығын қараған. Бактерия жайлы алғашқы дерек 1683 жылы А. Левенгуктың Лондондағы Король қоғамына бактерияның мөлшерін, пішінін, қозғалысын сиппатап жібірген хатында баяндаған.
 
1870-1880 жылдары француз ғалымы '''Луи Пастер''' ағзаларда ауру тудыратын, тағамдарды бүлдіретін ұсақ ағзалар бар екенін тәжірибе жүзінде дәлелдеді. Олардың кейбір түрлерінің ауасыз ортада тіршілігін жалғастыратынан көрсетіп, микробиология ғылымының дамуына орасан зор үлес қосты.<ref>Биология: Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық, 3-басылымы, өңделген, толықтырылған/Қ. Қайым, Р. Сәтімбеков, Ә. Әметов, Ж. Қожантаева. - Алматы: Атамұра, 2012. - 336 бет. ISBN 978-601-282-426-1</ref>
 
== Жетістіктері ==
Микроорганизмдердің басым көпшілігі – [[бактериялар]]. Сонымен қатар микробиология төменгі сатыдағы [[саңырауқұлақтар]]ды, [[ашытқы саңырауқұлақтар]]ын, ұсақ [[балдырлар]]ды, қарапайым организмдерді, [[вирустар]]ды зерттейді.Өйткені бұл организмдердің сыртқы пішіні, құрылысы өте ұқсас, әрі сол ортаға тигізетін [[биохимия]]лық әсері жағынан да бірлестікте болады.
 
''Микробиология'' ғылымының жетістіктері қазіргі кезде ауыл шаруашылық дақылдарының өнімділігін арттыруда, түрлі өсімдіктер мен жануарлар зиянкестеріне қарсы күресте, [[шырынды азық]] – [[сүрлем]]ді даярлауда кеңінен қолданылады.
[[Микроорганизм]]дерді барлық судан кездестіреміз. Әсіресе олардың басым көпшілігі судың түбіндегі қорыста қоректік заттардың молырақ жерінде тіршілік етеді. Ал өзіміз тыныс алатын ауада да олар жеткілікті. Көбінесе олар ауасы нашар, әсіресе халқы тығыз, өнеркәсіптер жиі орналасқан жерлерде көп тараған.
 
Жалпы микроорганизмдер дүниесінің табиғаттағы маңызы орасан зор. өсімдіктер мен жануарлар қалдықтарды [[микробтар]]дың қатысуымен шіріп, ыдырайды. Олардың денесіндегі түрлі химиялық элементтер ауа мен топыраққа тарайды. Осының нәтижесінде қайтадан тіршілікке қажетті заттар пайда болады.
 
== Әсері ==
''Микробиология'' – микроорганизмдердің биохимиялық әрекеттерін, қоректік заттарды өзгертудегі олардың негізгі ролін қарастырады. Бұл процестердің ішінде кейбір микроорганизмдер әрекеттерінің, мәселен қанттың [[спирт]]ке дейін ашуының, [[антибиотиктер]] мен [[витаминдер]] түзілуінің халық шаруашылығында зор маңызы бар. Микроорганизмдер тіршілігінің ең бір айқын байқалатын жері – [[ашу процесі]]. Күнделікті көріп жүрген сыра мен түрлі шараптар, тағамдардың шіріп, бүлінуі және көгеруі бәрі де осы микроорганизмдер әсерінен болады.
 
Осы жағдайды еске ала отырып, біз микроорганизмдердің биохимиялық әрекеттеріне ерекше көңіл бөлдік, көптеген биологиялық процестердің негізін толығырақ баяндауға тырыстық.
 
Line 31 ⟶ 36:
== Ауыл шаруалығында маңызы ==
* Ауыл шаруашылық дақылдарының өнімділігін арттыру
 
* Түрлі өсімдіктер, жануарлар зиянкестеріне қарсы күресу
 
== Дереккөздер ==
{{дереккөздер}}
{{Суретсіз мақала}}
{{уики}}