Сүйрік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш clean up, replaced: Қара теңізі → Қара теңіз using AWB |
Batyrbek.kz (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
[[Сурет:Сүйрік.tif|thumb|right|200px]]
'''Сүйрік''' немесе '''Стерлядь''' (''Acipenser ruthenus'') - - бекіре тұқымдасына жататын балық, [[бекіре]] тұқымдастарының ішіндегі бірден-бір тұщы су балығы. Оны [[Каспий теңізі|Каспий]], [[Азов теңізі|Азов]], [[Қара теңіз|Қара]], [[Ақ теңіз|Ақ]], [[Баренц теңізі|Баренц]] және [[Кара теңізі|Кара]] теңіздерінен, сондай-ақ Батыс Сібір өзендерінен аулайды. Орташа салмағы 250—800 г.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1</ref>
==Биологиялық сипаттамасы==
Тұрқы 100-125 см, салмағы 12-16 кг, тұмсығы сүйір. Жұмыр денесінің сыртында 5 қатарлы сүйекті ірі қабыршақтар бар, екі бүйірі тарақ тіс тәрізді ұсақ пластинкалы. Сүйрік әдетте тұщы өзен суларын мекендейді<ref>Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 420 бет</ref>.
==Таралуы==
[[Қара теңіз]], [[Балтық теңізі|Балтық]], [[Каспий теңізі|Каспий]], [[Ақ теңізі|Ақ теңіз]]дерде, [[Еділ]], [[Обь]] өзендерінде, [[Қазақстан]]да [[Жайық]], [[Ертіс]] өзендері мен [[Бұқтырма (өзен)|Бұқтырма]], [[Зайсан (көл)|Зайсан]] көлінде бар.
==Түрлері және көбею==
Сүйріктің еуропа және сібірлік екі нәсілі болады. Жыныстық жағынан еркегі 3-7, ұрғашысы 5-12 жылда жетіледі, 2-3 жылда бір рет сәуірде-маусымда ағыны қатты суларға уылдырық (4-137 мың, диаметрі 2 мм) шашады. Уылдырығы 6-11 тәулікте жамып жетіледі, 22 жылға дейін өмір сүреді. Сүйріктің негізгі қорегі омыртқасыз жәндіктер, насекомдардың (хирономид т.б.) личинкалары. Қыс айларында қоректенбейді, су түбіндегі шұңқырларда қыстайды<ref>Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 420 бет</ref>.
==Қолданылуы==
Кәсіпті маңызы зор, еті дәмді, майлылығы 5,6-6,4%. Қоры азайып қалғандықтан соңғы жылдары Сүйрік жасанды су тоғандарында қортпамен будандастырып қолдан өсіріледі<ref>Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,10 том, 420 бет</ref>.
==Дереккөздер==
| |||