Ебіней Арыстанұлы Бөкетов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
16-жол:
Қазақ тау-кен металлургия институтын (қазіргі [[Қазақ ұлттық техникалық университеті|Қазақ ҰТУ]]) бітірген ([[1950]]). [[1951]]-[[1953]] ж. осы институттың аспиранты. [[1954]]-[[1960]] ж. сонда ассистент, кафедра доценті, оқу ісі жөніндегі директордың орынбасары, 1960-[[1972]] ж. Қазақ КСР Ғылым Академиясының Химиялық-металлургия институтының директоры ([[Қарағанды]]), 1972-[[1980]] ж. [[Қарағанды мемлекеттік университеті|Қарағанды мемлекеттік университетінің]] ректоры. 1980-1983 ж. Қазақ КСР ҒА-ның Химиялық-металлургия институтында аға ғылыми қызметкер, лаборатория меңгерушісі болды. [[1970]] ж. Қазақ КСР Ғылым Академиясының корреспондент мүшесі болып сайланған. [[1969]] ж. Ғылым мен техника саласындағы [[КСРО Мемлекеттік сыйлығы]] берілді. Бөкетов химия саласындағы жаңа бағыттың – халькогендер мен халькогенидтердің химиясы мен технологиясының негізін салған. Бөкетов мыс-электролиттік шламдардан селен, теллур элементтерін бөліп алудың пиро- және гидрохимиялық әдістерін жасап, [[Менделеев, Дмитрий Иванович|Д.Менделеев]] жасаған [[Химиялық элементтердiң периодтық жүйесi|Элементтердің периодтық жүйесіндегі]] химиялық элементтер аналогтарының жіктеліміне түзетулер енгізді. Металлургиялық тотықсыздандырғыштар арқылы көмірді сутектендіру мүмкіндігін дәлелдеді. 50 өнертабыстың, 10 патенттің иесі.
Бөкетов сонымен қатар белгілі жазушы әрі аудармашы. Эссе, [[Сәтбаев, Қаныш Имантайұлы|Қ.Сәтпаев]], [[Әуезов, Мұхтар Омарханұлы|М.Әуезов]], [[Уәлиханұлы, Шоқан Шыңғысұлы|Ш.Уәлиханов]], Д.Менделеев туралы естеліктер жазған. «Шесть писем другу», «Человек, родившийся на верблюде», «Грани творчества», т.б. повестерінің авторы. Батыс және орыс классиктерінің «Макбет», У.Шекспирдің «Юлий Цезарь», Дж.Флетчердің «Испанский священник», Д.Маяковскийдің «Клоп» атты еңбектерін, И.Василенконың «Артемка» повесін, Э.Золдің әңгімелері мен мақалаларын аударған. Еңбек [[Қызыл Ту ордені|Қызыл Ту орденімен]] марапатталған.<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]]</ref>
==Жетістіктері==
25-жол:
Өзімен араласқан, қызметтес болған адамдардың естеліктеріне сүйенсек, ғалымның хоббиі бильярд ойыны болған, музыканы ерекше жақсы көрген.
1990 жылы АҚШ ғалымдары аепанда жаңадан табылған жұлдызды "Бөкетов-Баешов жұлдызы" деп атапты.
Баешов — бүгінгі күні Түркістандағы қазақ-түрік университетінің профессоры. Ебіней Бөкетовтың шәкірті. Екеуі бірігіп, химия саласында жаңалық ашқан. Бірақ, академик бұл әдістің халықаралық тұрғыда қуатталғандығын естімей кеткен. Е. Бөкетов — 70-тен астам авторлық куәлікке ие болған еңбекқор ғалым. Қарағанды мемлекеттік университеті бүгінде Ебіней Бөкетов есімінде.<ref> Тарихи тұлғалар. Танымдық - көпшілік басылым. Мектеп жасындағы оқушылар мен көпшілікке арналған. Құрастырушы: Тоғысбаев Б. Сужикова А. – Алматы. “Алматыкітап баспасы”, 2009 ISBN: 978-601-01-0268-2 </ref>
==Ғылыми еңбектері==
42-жол:
* ''Шесть писем другу''; Алма-Ата, Жалын 1989
* ''Святое дело Чокана''; Караганда 1994
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
==Сыртқы сілтемелер==
| |||