Немістер: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
толықтыру |
→Қазақстандағы немістер: толықтыру |
||
83-жол:
Немістер Қазақстанға тұңғыш рет XVIII ғасырда әскери құрамалар қатарында келді. Олардың едәуір бөлігі Балтық бойы губернияларынан еді. Сібір шекара шебінін басшылары қызметін атқарған 13 адамның көпшілігі немістерден шыққан генералдар болатын. Немістер жергілікті халықтың тарихы мен географиясын және этнографиясын зерттеудің бастамашылары бола білді. Дәрігерлер, мұғалімдер, тау-кен инженерлерінің арасында да неміс ұлтының өкілдері аз болған жоқ. Немістер негізінен Петропавл, Семей, Өскемен тағы басқа да шекара шебіндегі әскери бекіністерде тұрды. XVIII ғасырдың аяғына қарай Қазақстандағы немістердің саны 400 адамға жетті. Қазақ жеріндегі немістер санының арта түсуі ХІХ-XX ғасырларлара сәйкес келеді. Қоныс аударып келген немістер негізінен егіншілікпен айналысты, өндеуші өнеркәсіп салаларында жұмыс істеді. Немістер сонымен қатар мұнай кен орындарын игеруде, алтын, мыс өндіруде, кен өнімдерін өндеуде белсенділік танытты. 1897 жылы Қазақстандағы және онымен шекаралас қалалардағы немістердің жалпы саны 7 мың адамға жуықтады. Олардың көпшілігі Ақмола облысында, Омбы қаласына жақын Ақмола облысының аумағындағы Преображенский, Романовский, Канкринский сияқты поселкелерде тұрды.
Қазақстандағы немістер саны: 1999 жылғы мəлімет бойынша 353462 адам, 2013 жылғы мəлімет бойынша 181348 адам болды. 2014 жылғы мəліметтер бойынша бұл этностың шоғырланып қоныстанған жерлері Қарағанды облысында – 18,28%, Қостанай облысында – 15,51%, Ақмола облысында – 14,49%, Павлодар облысында – 11,65%, Солтүстік Қазақстан облысында – 11,23%.<ref>ЭТНОСАЯСИ СӨЗДІК: Қазақстан этносаясаты мен тәжірибесінің терминдері мен ұғымдары. Нұр-Сұлтан, 2020. 181-бет. ISBN 978-601-287-224-8</ref>
Қазақстан тәуелсіздік алғаннан кейін немістердің көпшілігі тарихи отанына Германияға қоныс аударды. 2005 ж. қарай Қазақстандағы немістердің саны 300 мыңдай болды. 2014 ж. деректер бойынша 182,2 мың адам тұрады.
== Әдебиет ==
| |||