Уикипедия

Темірбек Қараұлы Жүргенов: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш Asylbek7917 (т) өңдемелерінен Kasymov соңғы нұсқасына қайтарды
Тег: Rollback
Өңдеу түйіні жоқ
58-жол:
== Өмірбаяны ==
* [[Әлімұлы]] тайпасының [[Шөмекей]] руынан<ref name="http://almatykitap.kz/goods/7231.jsp">{{cite web | url=http://almatykitap.kz/goods/7231.jsp | title=Қазақ шежіресі. 2 том. Орта жүз-жан арыс, Теңізбай Үсенбаев,}}</ref>.
* [[Тұрмағамбет Ізтілеуұлы|Тұрмағамбет Ізтілеуов]] ұстаздық еткен ауыл мектебінде сауат ашады.
* Аламесектегі (қазіргі [[Есет батыр ауылы]]) орыс-қазақ мектебінде оқыған.
* Перовскідегі (қазіргі [[Қызылорда]]) Суханский атынд. училищеде бастауыш білім алған.
* 1917 ж. [[Үфі|Уфа]] жер шаруашылығы училищесіне оқуға түседі. Осында оқып жүріп қоғамдық өмірге белсене араласады, студент жастардың әлеуметтік қозғалыстарына қатысады.
* 1918 ж. “[[Қазақ мұңы (газет)|Қазақ мұңы]]” газеті редакциялық алқасының құрамына енді
* Торғайдағы кеңестер съезін шақыру бюросының мүшесі болды.
71-жол:
* 1929 ж. Тәжікстан үкіметінің қаржы комиссары
* 1930 — 33 ж. Өзбекстан үкіметінің халық ағарту комиссары
* 1933 — 37 ж. Қазақстан үкіметінің халық ағарту комиссары қызметтерін атқарды. Ол Қазақстанның Халық ағарту комиссариаты жұмысына [[Санжар АсфендияровСейітжафарұлы Асфендиаров|С.Аспандияров]], [[Жұбанов Құдайберген Қуанұлы Жұбанов|Қ.Жұбанов]], [[Ғабит Махмұтұлы Мүсірепов|Ғ.Мүсірепов]] сияқты қайраткерлерді тартты. Жүргеновтің тікелей ат салысуымен “Қазақстанда мектеп жүйесін реттеу және қазақ орта мектептерін көбейту туралы” қаулы қабылданып, қазақ орта мектептерінің саны артуына негіз қаланды. Жүргенов Халық ағарту комиссариатын ұлттық мәдениетті өркендету штабына айналдырды.
* 1934 ж. Алматыда өткен Бүкілқазақстандық халық өнерпаздарының 1-слетін, 1936 ж. Мәскеудегі Қазақстан өнері мен әдебиетінің онкүндігін негізгі ұйымдастырушылардың бірі болды. Онкүндік кезінде республикамыздың өзге де мәдениет қайраткерлерімен бірге Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды. Жүргенов — ұлттық мәдениет пен өнер саласы мамандарын даярлауға көп көңіл бөліп, қазақ жастарының КСРО-ның орт. қалаларындағы оқу орындарында білім алуына көмек көрсетіп отырды. [[М.Мұхтар Омарханұлы Әуезов|Мұхтар Әуезов]], [[Жұмат Тұрғынбайұлы Шанин|Ж.Шанин]], [[Әбілхан Қастеев|Ә.Қастеев]], т.б. қайраткерлердің шығармашылық жұмыспен айналысуына жағдай жасады. Жүргенов Қазақстанда алғашқы музыка театрын (қазіргі [[Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театры|Қазақ опера және балет театры]]) ұйымдастыруға үлкен үлес қосты. Қазақ әндері туралы [[Александр Викторович Затаевич|А.В. Затаевичке]] көптеген мәліметтер берді.
* 1937 ж. КСРО Жоғарғы Кеңесіне депутаттыққа кандидат ретінде ұсынылды. Осы жылы 3 тамызда “[[халық жауы]]” деген жалған айыппен ұсталып, РКФСР Қылмыстық кодексінің 58-бабының 10-, 11-тармақтары бойынша ату жазасына кесілді. КСРО Жоғарғы сотының әскери коллегиясының 1957 ж. 18 сәуірдегі шешімімен кінәсіз жазаланғаны анықталып, ақталған.
 
84-жол:
* Туған жері Жалағаш кентінде ескерткіш орнатылды.<ref>[[Қазақ энциклопедиясы]]</ref>
== Шығармалары ==
* [[Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы|КСРО]] мен [[Қазақстан]]ды әкімшілік-шаруашылық жағынан аудандарға бөлу проблемасы, Қ.-О., 1927;
* Политэкономия, Қ.-О., 1928;
* Қазақ педагогикалық институтының бір жылғы жұмысы, Таш., 1928;
93-жол:
 
== Деректі фильм ==
[[2013]] — “Темірбек Жүргенов” (фильм) режиссері [[Қалила Нематұлы Омаров|“Қалила Умаров”]] Өндіріс: KalilaFilm.kz
 
==Дереккөздер==
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Темірбек_Қараұлы_Жүргенов» бетінен алынған