01:37, 2011 ж. шілденің 11 кезіндегі нұсқа өңдеу Kyrmyzy gul (талқылау \| үлесі) 2532 edits Өңдеу түйіні жоқ ← Ескірек өңдеме		01:38, 2011 ж. шілденің 11 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару Kyrmyzy gul (талқылау \| үлесі) 2532 edits Өңдеу түйіні жоқ Жаңарақ өңдеме →
1-жол: [[File:Можжевельник.jpg\|thumb\| right\| alt=A.\| ''[[Арша]]'']] '''Арша (''Junіperu»'')'''<ref> «Маңғыстау өсімдіктерінің каталогы», Ақтау, 2006;</ref> — [[кипарис]] тұқымдасына жататын мәңгі жасыл қылқан жапырақты бұта немесе ағаш. Тау беткейінде, альпі белдеуінде, құмды жерлерде өседі. Қазақстанда оның жабайы 10 түрі бар. Табиғи жағдайда көбірек кездесетін түрлеріне Түркістан аршасы ''(І. turke»tanіca''), Талас аршаны кәдімгі арша, ем арша деп те айтады. Биіктігі 1-3,5 метр, қысы-жазы көгеріп тұратын, [[бұта\|бұталы]] [[өсімдік]]. Қара күзде өсімдіктің піскен [[жеміс\|жемісі]] (қаракөк түстілері) жинап алынып, ашық жерде ептеп кептіреді. [[Халық емі\|Халық]] емінде арша жемісі ежелден-ақ несеп айдайтын және [[қуық\|қуықтың]] қабынуын басатын дәрі ретінде қолданылып келеді. Аршамен [[тіс]] тазалау пайдалы. <ref name=source1> [[Қазақ энциклопедиясы]] I том</ref>сы (''І. talaіca''), Сібір Аршасы (''І. іbіrіca''), кәдімгі арша (''І. communі''), Зеравшан аршасы (''І. eravchanіca'') жатады. Олардың ''биіктігі 1-2 м-ге жетеді. Бұтағы тік немесе жерге жайыла өседі. Қылқаны қабыршақты, тікенекті келеді, үш-үштен шоқтанып не екі-екіден қарама-қарсы орналасады. Жеміс бүрі жидек пішіндес не шар тәрізді, түсі көкшілдеу болады.''

Арша: Нұсқалар арасындағы айырмашылық