Модернизм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
11-жол:
Модернизм жеке [[тұлға]] санасын рухани ауытқулармен байланыста қарады. Модернистер әлемдік деңгейдегі қоғамдық қайшылықтар, санадағы қақтығыстар кезінде адам дүниенің мағынасыз екенін, өзінің [[Фәни|фәнидегі]] жалғыздығын түсінеді деген пікірлерді алға тартты. Мысалы, [[Габриэль Марсель|Г.Марсель]] мен [[Жан-Поль Сартр|Ж.П.Сартрдың]] қоршаған әлемді қатыгез, қарама-қайшылыққа толы дейтін пікірлері. [[Эрнест Хемингуэй|Э.Хемингуэй]], [[Уильям Фолкнер|У.Фолкнер]], [[Грэм Грин|Г.Грин]], [[Франсуа Мориак|Ф.Мориак]], [[Артур Миллер|А.Миллерге]] модернизм әсер етсе, [[Марсель Пруст|М.Пруст]], [[Джеймс Джойс|Д.Джойс]], [[Франц Кафка|Ф.Кафка]], [[Роберт Музиль|Р.Музиль]], [[Андрей Белый|А.Белый]], [[Поль Валери|П.Валери]], [[Жан Жироду|Ж.Жироду]], [[Жан Кокто|Ж.Кокто]], [[Жан Ануй|Ж.Ануй]] секілді суреткерлер осы ағымдарды ұстанды. Жалғыздық қасіреті, қоршаған ортаны адамның жатсынуы модернизм өкілдерінің Модернизм шығармаларында айрықша көрініс тапты. Алайда модернистік шығармаларда дағдарыс себептері айқындалмады.
 
Модернизм өнердегі [[мифология|мифологиялық]] тәсілді жандандыруды көздеді. [[Миф|Мифтік]] ойлау арқылы қоршаған орта болмысын тану П.Валери, [[Томас Стернз Элиот|Т.С.Элиот]], [[Вячеслав Иванов|В.Иванов]], [[Велимир Хлебников|В.Хлебников]], [[Уильям Йейтс|У.Б.Йитс]], А.Белый, т.б. шығармаларынан байқалды. Олардың туындыларында [[мистика|мистикалық]] жүйе қалыптасып, кейіпкерлері нақты тарихи уақытта емес, өткен, келер шақтар түйісіп жататын [[мифология|мифологиялық]] уақытта өмір сүрді. Оқиға шартты түрде бірнеше сағаттарда немесе бір күнде өтті.

Модернизм ықпалы [[Қазақ әдебиеті|қазақ әдебиетінде]] де байқалды. Онда адам табиғатының [[трагедия|трагедиялығы]], болмыстың адам тіршілігімен үйлесе бермейтін қайшылығы, қатыгездігі жайлы ойлар айтылды. [[Мұхтар Омарханұлы Әуезов|М.Әуезов]] әңгімелерінде, [[Шәкәрім Құдайбердіұлы|Ш.Құдайбердіұлы]], [[Жүсіпбек Аймауытов|Ж.Аймауытов]] шығармаларында трагедиялық бейнелер бой көрсетті. Адамның өмірдегі панасыздығын, қорғансыздығын меңзейтін, табиғатты жатсынуын бейнелейтін шығармалар [[1960]]80[[1980]] жылдары қазақ әдебиетінде көбірек кездесті. Мысалы, [[Әбіш Кекілбаев|Ә.Кекілбаевтың]] “Шыңырау”“''Шыңырау''”, “Аңыздың“''Аңыздың ақыры”ақыры''”, Д.Исабековтың “Сүйекші”“''Сүйекші''”, “Тіршілік”“''Тіршілік''”, О.Бөкейдің “Мұзтау”“''Мұзтау''”, “Жетім“''Жетім ботасы”ботасы''”, т.б. шығармалар.
Ж. Жарылғапов
== Пайдаланған Әдебиет ==
<references/>
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Модернизм» бетінен алынған