23:32, 2011 ж. шілденің 24 кезіндегі нұсқа өңдеу Dinkaz (талқылау \| үлесі) 7842 edits Жаңа бетте: '''Cұр жыландылар''' жылан түкымдастар. Миоценнің бірінші кезеңінен белгілі. Денесі салыстырмалы т...		23:36, 2011 ж. шілденің 24 кезіндегі нұсқа өңдеу жоққа шығару Dinkaz (талқылау \| үлесі) 7842 edits Өңдеу түйіні жоқ Жаңарақ өңдеме →
1-жол: '''Cұр жыландылар''' ''({{lang-la\|Viperidae}})'' - жылан түқымдастар. Миоценнің бірінші кезеңінен белгілі. '''Cұр жыландылар''' жылан түкымдастар. Миоценнің бірінші кезеңінен белгілі. Денесі салыстырмалы толық, әр түрлі бояулы, ұзындығы 2м-ге дейін. Басы үшбұрышты немесе трапеция тәрізді, кеудесінен немесе көкірегінен жақсы шектелген. Қарашығы тік, жағының алдыңғы жағында 1-2 үлкенулы, 3-5 кішіріктеутістері бар. 11 туысы, 60 түрлі Африкада және Еуразияда, ТМД-да, 7 түрі қалып құрлықты және жартылай ағашты жерде тіршілік етеді. Ұсақ омыртқалылармен қоректенеді. Көп сұр жыландылар, жұмыртқадан тірі туушылар, ал кейбіреулері жұмыртқа салады. Кәдімгі сұр жыландар туысының 11 түрі бар, осылардың алты түрі ТМД-да кездеседі. Қарасұр жылан немесе көлбар жылан, кәдімгі сұр жылан, мұрынды сұр жылан және азиаттық сұр жылан кездеседі. Жыланның шақканы, адам өміріне қауіпті. Жыланның шағуынан адамдардың өлімі 1%-не дейін жетеді. Уды медицинада жыландардың шағуына қарсы сарысу әзірлеуге және басқа мақсаттарда қолданады. Сұр жыландар Қызыл кітабқа енгізілген. ХТҚО, Кавказдың, мұрындық және азиаттық сұр жыландар КСРО Қызыл кітабына енгізілген.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</ref>▼ Сипаттама Денесі салыстырмалы толық, әр түрлі бояулы, ұзындығы 2 м-ге дейін. Басы үшбұрышты немесе трапеция тәрізді, кеудесінен немесе көкірегінен жақсы шектелген. Қарашығы тік, жағының алдыңғы жағында 1-2 үлкенулы, 3-5 кішіріктеутістері бар. Таралуы 11 туысы, 60 түрлі Африкада және Еуразияда, ТМД-да, 7 түрі қалып құрлықты және жартылай ағашты жерде тіршілік етеді. Қоректенуі Ұсақ омыртқалылармен қоректенеді. Кобеюі Көп сұр жыландылар, жұмыртқадан тірі туушылар, ал кейбіреулері жұмыртқа салады. ▲'''Cұр жыландылар''' жылан түкымдастар. Миоценнің бірінші кезеңінен белгілі. Денесі салыстырмалы толық, әр түрлі бояулы, ұзындығы 2м-ге дейін. Басы үшбұрышты немесе трапеция тәрізді, кеудесінен немесе көкірегінен жақсы шектелген. Қарашығы тік, жағының алдыңғы жағында 1-2 үлкенулы, 3-5 кішіріктеутістері бар. 11 туысы, 60 түрлі Африкада және Еуразияда, ТМД-да, 7 түрі қалып құрлықты және жартылай ағашты жерде тіршілік етеді. Ұсақ омыртқалылармен қоректенеді. Көп сұр жыландылар, жұмыртқадан тірі туушылар, ал кейбіреулері жұмыртқа салады. Кәдімгі сұр жыландар туысының 11 түрі бар, осылардың алты түрі ТМД-да кездеседі. Қарасұр жылан немесе көлбар жылан, кәдімгі сұр жылан, мұрынды сұр жылан және азиаттық сұр жылан кездеседі. Жыланның шақканы, адам өміріне қауіпті. Жыланның шағуынан адамдардың өлімі 1%-не дейін жетеді. Уды медицинада жыландардың шағуына қарсы сарысу әзірлеуге және басқа мақсаттарда қолданады. Сұр жыландар Қызыл кітабқа енгізілген. ХТҚО, Кавказдың, мұрындық және азиаттық сұр жыландар КСРО Қызыл кітабына енгізілген.<ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</ref> ==Пайдаланылған әдебиет== Line 12 ⟶ 26: {{stub}} {{wikify}} [[az:Gürzələr]] [[be:Гадзюкавыя]] [[be-x-old:Гадзюкавыя]] [[bg:Отровници]] [[bn:ভাইপারিডি]] [[br:Viperidae]] [[ca:Vipèrid]] [[cs:Zmijovití]] [[de:Vipern]] [[el:Οχιά]] [[en:Viperidae]] [[eo:Vipuredoj]] [[es:Viperidae]] [[fi:Kyykäärmeet]] [[fr:Viperidae]] [[he:צפעוניים]] [[hr:Ljutice]] [[hu:Viperafélék]] [[it:Viperidae]] [[ja:クサリヘビ科]] [[ka:გველგესლასებრნი]] [[kk:Сұржыландар]] [[ku:Famîleya margîskan]] [[la:Viperidae]] [[lt:Angys]] [[lv:Odžu dzimta]] [[ml:അണലി]] [[ms:Ular Kapak]] [[nl:Adders]] [[nn:Hoggormfamilien]] [[no:Hoggormfamilien]] [[nrm:Vipéthe]] [[oc:Viperidae]] [[pl:Żmijowate]] [[pt:Viperidae]] [[qu:Katari]] [[ro:Viperidae]] [[ru:Гадюковые]] [[sk:Vretenicovité]] [[sl:Gadi]] [[sv:Huggormar]] [[tr:Engerekgiller]] [[uk:Гадюкові]] [[zh:蝰蛇科]] [[zh-yue:蝮蛇科]]

Сұр жыландар: Нұсқалар арасындағы айырмашылық