Залал: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Rasul kz91 (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Залал''',
* [[Құқық|құқықта]] – [[азаматтық құқық]] бойынша бір жеке не [[Заңды тұлға|заңды тұлғаға]] екінші бір жеке не заңды тұлғаның құқыққа қарсы әрекетімен келтірген ақшалай зияны.
Залал келтіру сипатына қарай бірнеше түрге бөлінеді:
Мұндай қағида нарықтық экономикасы дамыған елдерде, атап айтқанда, [[Америка]] мен [[Ұлыбританияда]] қолданылады; ал [[Германияда]], мысалы, келісімшарт қасақана бұзылса, ықтимал болжалды Залалдың қандай мөлшерде болатынына қарамастан, барлық нақты Залалдың міндетті түрде өтелуі талап етіледі. Қазақстанда да осы соңғы [[үлгі]] қолданылады. <ref>[["Қазақ Энциклопедиясы"]], 4 том 3 бөлім </ref>▼
:* нақты Залал, яки құқығы бұзылған тұлға бұзылған құқығын қалпына келтіру үшін жұмсаған немесе жұмсауға тиіс шығын, оның мүлкінен айрылуы немесе [[мүлкінің бүлінуі]];
:* пайдадан қағылу, яки [[Азамат|азаматтық]] айналымның кәдуілгі жағдайында жеке не заңды тұлғаның алуы мүмкін, бірақ өзінің құқығы бұзылуы салдарынан алынбай қалған табысы.
[[Қазақстан Республикасының Азаматтық Кодексі|Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі]] бойынша құқығы бұзылған жеке не заңды тұлға, заңда немесе шартта көзделген болса, өзіне келтірілген Залалдың толық өтелуін талап ете алады.
[[Мемлекеттік билік]] органдырының, өзге мемлекет органның немесе жергілікті өзін-өзі басқару органының заңнамаға сай келмейтін [[акт]] шығаруы салдарынан, сондай-ақ, осы органдардың лауазымды адамдарының әрекетімен (әрекетсіздігімен) азаматқа немесе заңды тұлғаға келтірілген Залалдарды мемлекет немесе жергілікті мемлекет.
== Пайдаланған әдебиет==▼
<references/>▼
Органдар өтеуге тиіс;
* [[Экономика|Экономикада]] – шығын мен шығасының табыстан (пайдадан) асып түсуі, [[кәсіпорын|кәсіпорынға]] не жеке тұлғаға олардың өздеріне қатысы бар немесе қатысы жоқ себептермен келтірілген зиян.
Әдетте, үнемдеу тәртібінің, шарттық міндеттемелердің бұзылуынан, шаруашылықтық қызметтердегі кемшіліктерден, басқа да себептерден туындайды. Залал өндірістік-шаруашылық қызметтің ақырғы қаржы нәтижелері ретіндегі [[бухгалтерлік баланс]] бойынша және жекелеген [[операциялар]] мен жұмыс телімдері бойынша айқындалады.
'''Залалдың бір бөлігі''' – [[Айыппұл|айыппұлдар]], [[Өсімпұл|өсімпұлдар]], [[ТҰРАҚСЫЗДЫҚ АЙЫБЫ|тұрақсыздық айыптары]], ақаулы өнім шығарудан және қаңтарылып бос тұрудан болатын шығасылар өнімнің өзіндік құнына кіреді.
'''Олардың кейбіреулері''' – [[Қоршаған орта|қоршаған ортаны]] қорғау талаптарын сақтамағаны, табиғат ресурстарын белгіленген лимиттен тыс пайдаланғаны, пайданы жасырғаны үшін салынған айыппұлдар, [[бюджет|бюджетке]] төленуге тиіс басқа да айыппұлдар мен [[санкция|санкциялар]] кәсіпорынның қарамағында қалған пайда есебінен өтеледі.
[[Келісімшарт]] талаптарын бұзған тарап контрагентке осы бұзудан келтірілген Залалдың орнын толтыруға міндетті. Зардап шегуші тарап келісімшарттың бұзылуынан туындаған зардаптарды көкейге қонымды тәсілдермен азайтуға тырысуы тиіс.
▲Мұндай қағида нарықтық экономикасы дамыған елдерде, атап айтқанда, [[Америка]] мен [[Ұлыбритания|Ұлыбританияда]] қолданылады; ал [[Германия|Германияда]], мысалы, келісімшарт қасақана бұзылса, ықтимал болжалды Залалдың қандай мөлшерде болатынына қарамастан, барлық нақты Залалдың міндетті түрде өтелуі талап етіледі. Қазақстанда да осы соңғы
▲<references/>
[[Санат:Е]]
{{stub}}▼
[[Санат:Құқық]]
[[Санат:Заң]]
{{wikify}}
▲{{stub:Заң}}
[[ru:Убыток]]
| |||