Үлкен панда: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Жаңа бетте: thumb|right '''Үлкен панда''', ''бамбук аюы'' ({{lang-la|Ailuropoda melanoleuca}}) - жанат тұқымдасына ... |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
{{Taxobox
| name= Үлкен панда
'''Үлкен панда''', ''бамбук аюы'' ({{lang-la|Ailuropoda melanoleuca}}) - жанат тұқымдасына жататын сүтқоректі. Кейде үлкен панда аюлар тұқымдасына жатқызады немесе кішкентай пандамен пандалар тұқымдасына (Ailuropodidae) белгілейді. Дене ұзындығы 120-180 см, құйрығы 12 см. Денесі ірі аяқтары қысқа. Аюлардан айырмашылығы тіс құрылысында және құйрығы ұзын. Түсі ақ тек аяқтары құлақ ұштары көз айналасы көлденең иық жолағы құйрық ұшы қара. Қытай (СычуаньШэньси, Ганьсу және Тибеттік тay беткейлерінде) таралған. Жылына 1-2 қонжық туады. Бамбук өркені және тамырларымен қоректенеді. 20 ғ. 70 жж. бамбуктар жойылған кезде үлкен панда саны азайды. Қытайда үлкен панда халықтың асыл казынасы болып жарияланды. ХТҚО [[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]] енгізілген. Қызыл сирек көбейеді.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN9965-08-286-3</ref>▼
| status = EN
| trend = unknown
| status_system = iucn3.1
| status_ref =
| image = Grosser Panda.JPG
| image_width = 250px
| image_caption =
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Сүтқоректілер]]
| ordo = [[Жыртқыштар]]
| familia = [[Ursidae]]
| subfamilia = [[Ailuropodinae]]
| genus = ''[[Ailuropoda]]''
| species = '''''A. melanoleuca'''''
| binomial = ''Ailuropoda melanoleuca''
| binomial_authority = ([[Armand David|David]], 1869)
| range_map = Mapa distribuicao Ailuropoda melanoleuca.png
| range_map_caption = Ареал
| subdivision_ranks = Түршелері
| subdivision =
*''A. melanoleuca melanoleuca''
*''A. melanoleuca qinlingensis''
}}
▲'''Үлкен панда''', ''бамбук аюы'' ({{lang-la|Ailuropoda melanoleuca}}) -
Дене ұзындығы 120-180 см, құйрығы 12 см. Салмағы 30 дан 160 келеге дейін жетеді. Терісінің түсі жартысы ақ жартысы қара. Денесі ірі аяқтары қысқа. Аюлардан айырмашылығы тіс құрылысында және құйрығы ұзын. Түсі ақ тек аяқтары, құлақ ұштары, көз айналасы, көлденең иық жолағы, құйрық ұшы қара. Арттағы сирақтары қысқа әрі жуан, тырнақтары өткір. Табандардың және бақайлардың ерекшіліктері пандаға жылтыр бамбук сабақтарында тайып кетпей берік ұсталуға мүмкіндік береді.
==Пайдаланылған әдебиет==▼
<references/>▼
Панда аю жыртқыш сабына кірсе де, негізінде өсімдік жейтін жануарлар секілді бамбук сабақтарымен қоректенеді.
[[Санат:Ғылым]]▼
Батыс зерттеуші ғалымдардың арасында үлкен панданы алғашқы көріп зерттеген Арман Дэвид еді. Бұл 1869 жылында болды. 1936 жылы панда аю Чикаго, ал 1938 жылы Лондон хайуанат бақтарында алғашқы рет пайда әкелінді. 70-шы жылдарында Қытай үкіметі кейбір шет елдерге панда аюларды жалға беруші еді. Панда аюларды АҚШ және Жапонияның хайуанат бақтарына беру дипломатияның бір бөлігі. Алайда, 1984 жылынан кейін Қытай осындай практикадан бас тартты.
[[Сурет:Lightmatter panda.jpg|200px|left|thumb]]
Заманауи өнерде панда аюның келбеті кейіпкер ретінде жиі қолданылады. Үлкен панда әлемге әйгілі "Кунг-Фу панда" мультфильмнің бас кейіпкері.
Storm Spirit (дауылдың рухы) атты панда аю Warcraft компьютер ойынының (дотаның) кейіпкерлерінің бірі. Араб елдерінде кең тараған «Panda Cheese» деген ірімшіктің жарнамасының бас кейіпкері - панда аю. Үлкен панда Дүниежүзілік жабайы табиғат қорының (WWF) төлтаңбасы (белгісі) ретінде пайдаланады.
▲<references/>
{{stub:Биология}}
{{wikify}}
[[af:Panda]]
| |||
