Валенттілік: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Bakbergenov (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
Bakbergenov (талқылау | үлесі) Өңдеу түйіні жоқ |
||
1-жол:
'''Валенттілік''', іліктілік ({{lang-la|valentіa — күш}}) — атомның басқа атомдарды немесе атомдар тобын қосып алып химиялық [[байланыс]] құру қасиеті. Валенттіліктің мәні берілген элементтің [[атом]]ы ала алатын немесе орнын баса алатын [[сутек]] атомдарының санымен өлшенеді. [[Химия]]ға валенттілік ұғымын 1853 ж. ағылшын химигі Э.Франкленд (1825 — 1899) енгізген. [[Бутлеров Александр Михайлович|А.М.
[[Сурет:Binarlykosulus.JPG|thumb|right|500px|Бинарлы қосылыстардың формулаларын құру алгоритмі]]
5-жол:
Валенттілік дегеніміз бір элемент атомының басқа бір элемент атомының белгілі бір санын қосып алуы. Валенттілік түсінігін ғылымға [[Франкленд|Э. Франкленд]] енгізген.<br>
Валенттіліктің бірлігі ретінде сутектің валенттілігі алынған, сутек қосылыстарында әркашан бір валентті деп есептеледі.
Өзімізге белгілі судың формуласы Н<sub>2</sub>0 (аш екі о), ол [[молекула|молекуланың]] сутектің 2 [[Атом|атомы]] мен оттектің бір атомынан тұратынын көрсетеді. [[Су|Судың]] кұрамында оттектің бір атомына сутектің екі атомы сөйкес келеді екен. Оны былай көрсетсек <big>Н-О-Н</big> оттектің валенттілігі екіге тең екенін байқаймыз. Өйткені сутек бір жағымен байланысса, оттек екі жағымен де байланысады.<br>
Молекула кұрамы екі әлемент атомынан тұратын қосылыстар [[бинарлы қосылыстар]] деп аталады. <br>
Енді MgO молекуласында оттек екі валентті болса, магний атомы да екі валентті болады, ал натрийдің оттекпен қосылысы Na<sub>2</sub>0 су молекуласына ұксас келеді <big>Н-О-Н, Na-0-Na</big>, яғни натрий да бір валентті болғаны.<br>
Валенттілік рим цифрларымен белгіленеді, [[Формула|формулаларда]] элмент таңбасының үстіне жазылады, мәні I-VIII-гe дейін өзгереді. Валенттілік бойынша формула құру үшін элементтердің валенттіліктерінің ең кіші ортак еселігін тауып, әр элементтін валенттілігіне бөліп, индекс етіп жазамыз. Егер элемент қосылыстарында айнымалы валенттілік көрсетсе, онын, атауында элементтің валенттілігі рим цифрымен жақшаның ішінде көрсетіледі.<ref>Химия: Жалпы білім беретін мектептің сыныбына арналған оқулық. Усманова М.Б., Сақариянова Қ.Н. –Алматы: Атамұра, 2009. - 216 бет. ISBN9965-34-887</ref>
14-жол:
<references/>
{{stub
{{wikify}}
|