Уикипедия

Бегемот: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш r2.7.2) (Боттың үстегені: jv:Kuda nil; косметические изменения
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
{{Taxobox
[[Сурет:Prazsky hroch.jpg|thumb|]]▼
| name = Бегемот
'''Бегемот''' (Hippopotamus amphibius) — [[ашатұяқтылар отряды]]на, [[бегемоттар тұқымдасы]]на жататын, [[күйіс]] қайырмайтын ірі [[жануар]]. Денесінің ұзындығы —4,5 ''м,'' салмағы — 2000—3000 ''кг,'' бойы — 1,5 ''м'' келеді. Терісі—қалың, түгі тықыр болады. Көбінесе суда тіршілік етеді. Қорегі — тек су өсімдігі. Топтанып жүреді.▼
| status = VU
| status_system = iucn3.1
| status_ref =
| trend = down
| image = Hippo pod edit.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = Бегемот
| regnum = [[Жануарлар]]
| phylum = [[Хордалылар]]
| classis = [[Сүтқоректілер]]
| ordo = [[Жұптұяқтылар]]
| familia = [[Hippopotamidae]]
| genus = ''[[Hippopotamus (genus)|Hippopotamus]]''
| genus_authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], 1758
| species = '''''H. amphibius'''''
| binomial = ''Hippopotamus amphibius''
| binomial_authority = [[Карл Линней|Линней]], 1758<ref>{{cite web|url = http://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=625024 |title= ITIS on Hippopotamus amphibius|accessdate = 2007-07-29|work = [[Integrated Taxonomic Information System]]}}</ref>
| range_map=hippo_distribution.gif
| range_map_caption= Ареал
| range_map_width = 230px
}}
▲'''Бегемот''', '''гиппопотам''', '''сусиыр''' ({{lang-la|Hippopotamus amphibius}}) — [[ашатұяқтылар отрядыжұптұяқтылар]]на отрядына, [[бегемоттар тұқымдасы]]на тұқымдасына жататын, [[күйіс]] қайырмайтын ірі [[жануар]]. Денесінің ұзындығы —4,5 ''м,'' салмағы — 2000—3000 ''кг,'' бойы — 1,5 ''м'' келеді. Терісі—қалың, түгі тықыр болады. Көбінесе суда тіршілік етеді. Қорегі — тек су өсімдігі. Топтанып жүреді.
 
Бегемот, су сиыр – [[жұптұяқтылар отряды]]ның [[күйіс қайырмайтындар тұқымдасы]]на жататын жануар. Бегемот тек тропиктік [[Африка]]да кездеседі. Әрқайсысында бір ғана түр бар екі туысқа бөлінеді. Оның ересегінің дене тұрқы 4 – 4,5 м-дей, құйрығының ұзындығы 35 – 50 см, салмағы 2,6 – 3,2 т (кейде 4,5 т). Тіршілігінің көбін суда өткізеді, кейде судың таяз жеріне, жағасына шығады. Тері бездері қызғылт түсті шырыш бөліп шығарады, сондықтан денесі жез түсті болып келеді. Қырық – елу жылдай өмір сүреді, топтанып жүреді. Ергежейлі бегемоттың дене тұрқы 1,70 – 1,85 м, құйрығының ұзындығы 70 – 80 см, салмағы 250 – 275 кг. Ол жеке де, топтанып та жүреді, отыз бес жылдай өмір сүреді. Бегемот жағасы батпақ, қалың шөп өскен тұйық көлдерді мекендейді. Жақсы жүзеді, сүңгиді. Өсімдік тамыры мен түйнегін қорек етеді. Қорегін түнде іздейді. Еті, терісі, майы үшін көп ауланған. Ергежейлі бегемот санының жылдан-жылға азаюына байланысты қорғауға алынып, [[Халықаралық «Қызыл кітап»|Халықаралық «Қызыл кітапқа»]] енгізілген. Кәдімгі бегемот немесе [[гиппопотам]] [[Қазақстан]]да [[хайуанаттар бағы]]нда бағылады.
▲[[Сурет:Prazsky hroch.jpg|thumb|left|]]
== Тағы қараңыз ==
 
== Пайдаланылған әдебиеттер ==
== Пайдаланған әдебиет ==
* Т. Мұсақұлов, ОРЫСША-ҚАЗАҚША ТҮСІНДІРМЕЛІ БИОЛОГИЯЛЫҚ СӨЗДІК І-том ҚАЗАҚМЕМЛЕКЕТБАСПАСЫ, Алматы — 1959, Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев
<references/>
 
{{stub:Биология}}
{{wikify}}
 
[[Санат:Жұптұяқтылар]]
{{stub}}
 
{{Link FA|af}}
[[Санат:Ашатұяқтылар]]
{{Link FA|ar}}
{{Link FA|he}}
{{Link FA|mk}}
 
[[af:Seekoei]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Бегемот» бетінен алынған