Жабағы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
Жаңа бетте: аза тілінде бл сөздің өзі екі түрлі мағы- нада олданылады: 1) 6 ай мен 1 жас аралығындағы жы... |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
40-жол:
ескі жүннің «жабағы» аталатыны тек бізде емес, ырғыз
тілінде де бар: жабағы — көктемдегі ой жүні (түлеуге
тиісті); даакы — әлі түлемеген көктемдегі жүн (К. Юд. KPC, 208, 179). Соңғы сөз, ырғыз тілінде көбіне жылы
төліне олданылатындығы байалады және оны монғол
тілінен ауысан деуге болады. Монғолдарда «даахь» сө-
зі біздегі «жабағы» мағынасын ғындырады (аз.-мон.
сөз., 104).
Монғол тілін былай ойғанда, түркі тілдерінің өзін-
де-а, «жабағы» тлғалас сөздің «жүн» мағынасын бер-
гендігіне тілдік деректер жо емес. Мысалы, В. Радлов
сөздігінен мынаны оимыз: йапак — жүн. Осы сөздің
екінші мағынасы —«енесін еметін үлын» мағынасына
нсайды. (В. Рад., Опыт..., Ill, I, 261).
орыта айтанда, азір бізде олданылып жүрген
«жабағы» (жылы төлімен байланысты) сөзінің төркіні
монғол тіл де, ал ол тілдің өзінде «тай» мағынасын бе-
ретін «даага» түлғасы жүн түріне берілген «даахь» сө-
зінен өрбіген деуге тура келеді. Түркі тілдеріне, оның
ішінде аза тіліне «даага» ауысып, алғаш біздегі «тай»
сөзімен жарыса колданылған да, кейін келе мағынасына
осымша реңк берілу нәтижесінде жылы төлінің 6 ай-
дан 1 жаса дейінгі жас мйлшерінің атауы болып а-
лыптасан. Ал дыбысты трғыдан «даага» тлғасының
«жабағыға» дейін өзгеруі тіл заңдылығына айшы кел-
мейді (даага>жаага>жа(б) ага>жабага>»жабағы).
|