Соққы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Соққы''' (Удар) — шексіз аз уақыт ішінде дененің нүктелерінің жылдамдығының шектелген шамаға осуөсу құбылысы.
==Абсолют сершмдiсерпімдi емес соққы==
'''Абсолют серпiмдi емес соққы''' (Удар абсолютно не упругий) — соққының бірінші кезеңі біткенде, дененің бүкіл механикалық [[энергия|энергиясының]] денені [[деформация|деформациялауға]] және қыздыруға жүмсалуы. Соққының қалпына келтіруші коэффициенті к=0.
 
==Абсолют серпiмдi соққы ==
'''Абсолют серпiмдi соққы''' (Удар абсолютно упругий) — соққыдан кейін дененің механикалық [[энергия|энергиясының]] толық алгашқыалғашқы қалпына келуі.
Соққының қалпына келтіруші коэффициенті к=1.
 
==Соққы түрлері ==
==Соққтар түрі ==
*'''Қиғаш соққы''' (Удар косой) - дененің массалар центрінің жылдамдығы соққының алғашқы кезеңінде тақта нормалына бір беймөлімбеймәлім бүрышпенбұрышпен бағытгаладыбағытталады.
*'''Тiк соққы''' (Удар прямой) - дененің массалар центрінің жылдамдығы соққының бастапқы кезінде тақта нормалымен бағытталған соққы,нормаль дененщдененің массалар центрінен өтетін соққы.
*'''Соққы түтқырлығытұтқырлығы''' (Вязкость ударная) — соғумен иген кезде үлгіліктің қирауының меншікті жүмысыжұмысы.
*'''Тiк соққы''' (Удар прямой) - дененің массалар центрінің жылдамдығы соққының бастапқы кезінде тақта нормалымен бағытталған соққы,нормаль дененщ массалар центрінен өтетін соққы.
*'''Соққы түтқырлығы''' (Вязкость ударная) — соғумен иген кезде үлгіліктің қирауының меншікті жүмысы.
 
*'''Соққыға сынау''' (Испытание на удар) —
# кетігі бар тік торттөрт бүрыштыбұрышты қималы үлгінің соққыға түрақтылығынтұрақтылығын анықтау үшін сынау;
# соққымен ию төсіліментәсілімен қирауға материалды (бүйымдыбұйымды) механикалық сынау.
*'''Тiк центрлiк соққы''' (Удар прямой центральный) — екі дене өзара соғысқанда нормальдары ортақ екі дененің жанасу нүктесі арқылы денелердің массалар центрінен өтіп және жылдамдықтары осы ортақ нормальдың бойымен бағытталған соққы.
*'''ЦентрлӀк соққы''' (Удар центральный) — дененің тақта мен жанасу нүктесінен жүргізілген<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:
*'''ЦентрлӀк соққы''' (Удар центральный) — дененің тақта мен жанасу нүктесінен жүргізілген<ref> Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі:
Машинажасау.
— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-36-417-6</ref>
 
 
'''Соққы''' (Әскери іс) — [[ракета|ракеталық]], құрлықтағы, әскери-әуе күштерінде, әскеритеңіз [[флот|флоты]] әскерлерінде операция мен соғыс жағдайында қолданылатын оперативтік ұрыс түрі. Шағын уақыт аралығында қарсыласты ядролық немесе кәдімгі қарумен жойып жіберуге немесе әскери шабуылға шығуға (әскери соққы) негізделген. Соққы [[стратегия|стратегиялық]], оперативтік және тактикалық болып бөлінеді. Оған ядролық (ядро-ракеталық) және атыс құралдары (артиллериялық, ракеталық, авиациялық) жатады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы:"Мектеп" ААҚ , 2001 </ref><ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Физика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д,, профессор Е. Арын – Павлодар: С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті, 2006. ISBN 9965-808-88-0</ref><ref>Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын баскарған э.ғ.д., профессор Е. Aрын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007.
ISBN 9965-08-234-0 </ref><ref> Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2006.</ref>
 
Егер [[конструкция|конструкцияның]] жанасатын
бөлшектерінің жылдамдығы уақыттың өте қысқа
периодында өзгерсе, соққы құбылысы болады.
Діңгекті жерге қағып кіргізу кезінде ауыр жүк
қайсыбір биіктіктен діңгектің жоғары ұшына
құлайды да, оны жерге батырады, аспалы балға
соққы тудырып лезде тоқтайды. [[Темір|Темірді]] соғу
кезінде де осындай құбылыс болады. Мұнда
өңделетін бұйым және балға бірдей соққыға
ұшырайды, балға бұйымға тиісімен лезде
тоқтайды.<ref>Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2 </ref>
==Пайдаланған әдебиет==
<references/>
[[Санат: Материалдар]]
<references/>
[[Санат: Материалдар механикасы]]
 
[[Санат: Физика]]
[[Санат: Техника]]
[[Санат: Машинажасау]]
[[Санат:С ]]
 
{{Stub}}
{{wikify}}
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Соққы» бетінен алынған