Есіл: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

 

== Географиясы ==

Бастауын [[Сарыарқа|Сарыарқадағы]] [[Нияз тауы]] етегінен алып (560 м биіктіктен), Ертіс өзеніне сол жағынан құяды. Ұзындығы 2450 км (Қазақстандағы ұзындығы 1400 км). Дүние жүзінде екінші реттегі ең ұзын сала саналады. Су жиналатын алабы 177 мың км². Өзеннің бастауынан сағасына дейінгі құлау еңістігі 513 м, әр 1 км-дегі еңістігі 21 см.

 

==Гидрологиясы==

Өзен негізінен қар суымен (80%-дайы) толығады. Көктемде су деңгейі көтеріліп (ең жоғарғы деңгейі сәуірдің үшінші онкүндігінде байқалады), су тасқыны болып тұрады. Шілденің ортасында су деңгейі төмендеп, үшінші онкүндігінің басында сабасына түседі. Су мол жылдары Петропавл бөгені бьефіндегі нөлдік график деңгейінен 10-11 м жоғары көтеріледі. Есіл суын бақылау кезінде [[1937]] ж. оның арнасы құрғап қалғаны тіркелген. Ал 1936-1939 және [[1986]] ж. түбіне дейін қатып қалған. Өзеннің орташа жылдық ағымы 2,5 км³. Мұз қату қарашаның екінші жартысында басталады да оның ұзақтығы 5 айға созылады. Есіл минералдылығы жоғары өзендерге жатады. Оған негізгі себеп - оның су жинайтын алабының құрғақ өңірде жатуынан және жер асты суларының тұздылығы саналады. Жалпы минералдануы 500-800 мг/л, сабасының төменгі кезінде 1200 мг/л-ге жетеді. Суы кермек татиды. [[1960]] жылдан бастап өзен суын реттеп отыру үшін [[Вячеслав бөгені|Вячеслав]], [[Сергеев бөгені|Сергеев]] және [[Петропавл бөгені|Петропавл]] бөгендері салынған.

 

==Пайдаланған әдебиет==

<references />

 

 

[[Санат:Солтүстік Қазақстан облысы өзендері]]