ISBN: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
Өңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Кітаптың халықаралық стандартты номерінөмірі''' немесе '''ISBN''' ({{lang-en|International Standard Book Number}}) — сауда саттық желісінде және кітапқа қатысты жұмыстарды автоматтандыруға қажетті кітап басылымның ерекше номерінөмірі. [[ББК]], [[УДК]] және [[авторлық белгі|авторлық белгімен]] қатар ISBN баспа анықтамасына жатады.
 
Аталған стандарт [[1966|1966 жылы]] [[Ұлыбритания|Ұлыбританияда]] 9-белгіден тұратын Кітаптің стандартты номерініңнөмірінің ({{lang-en|Standard Book Numbering (SBN) code}}) негізінде [[Гордон Фостер|Гордона Фостердің]] ({{lang-en|Gordon Foster}}) жасауымен қабылданған болатын.
 
[[1970 год]] кішкентай өзгерустерменөзгерістермен [[ISO]] 2108 халықаралық стандарт ретінде қабылданды. [[2007]] жылдың 1 қаңтарынан бастап штрихкодқа сәйкес келетін 13 белгіден тұратын жаңа стандарт енгізілді.
 
Сонымен қатар осы стандартқа ұқсас периодикалықмерзімді басылымдарға арналған басқа нұсқалар да бар [[ISSN]] ({{langi|en|International Standard Serial Number}}).
 
Кеңес Одағында ISBN 1987 жылдан бері қолданыла бастады <ref>[http://www.libex.ru/qna/ref/isbn/ Что такое ISBN] на сайте www.libex.ru</ref>, в БелоруссииБелорусьте — с 1993 годажылдан бастап<ref name="http://natbook.org.by/ru/isbn.php.">Белорусское агентство ISBN</ref>
 
== НомердіңНөмірдің құрылымы ==
[[File:EAN-13-ISBN-13.svg|frame|ISBN номерінөмірі, мұнда:<br />'''978''' — EAN.UCC префиксі;<br />'''3''' — тіркеу тобының номерінөмірі;<br />'''16''' — тіркелушінің номерінөмірі;<br />'''148410''' — басылымның номерінөмірі;<br />'''0''' — бақылау саны.]] Басылымдардың идинтификаторларын кітапті халықаралық стандарт бойынша номерлеунөмірлеу саласындағы ұлттық агенттіктер береді. Қазақстанда бұл қызметті [[Қазақстан кітап палатасы]] атқарады.
 
2006 жылға дейін берілген кітаптардың ISBN номерлерінөмірлері ISBN аббревиатурасынан (басылым тіліне тәуелсіз) және өзара дефиспен төрт тарауға бөлінген 10 символдан тұрады:
* '''кітап басылып шыққан мемлекет;''' ISBN Халықаралық агенттігінің тарапынан тапсырылады. Идинтификатордың құрылымы, ондағы сандардың көлемі басылымның көлеміне қарай анықталады (бірден көп болуы мүмкін), мысалға: 0 и 1 — ағылшын тілді мемлекеттер, 2 — [[француз тілі|француз тілді]], 3 — [[Неміс тілі|неміс тілінде]], 4 — [[жапон тілік|жапон тілінде]], 5 — [[орыс тілі|орыс тілді мемлекеттер]], 7 — [[қытай тілі]], 80 — [[Чехия]] мен [[Словакия]], 600 — [[Иран]], 953 — [[Хорватия]], 985 — [[Белоруссия]], 9956 — [[Камерун]], 99948 — [[Эритрея]]. Жалпы топтарға келесідей номерлер қарастырылған 0—7, 80—94, 950—993, 9940—9989, және 99900—99999<ref>{{cite web
| url = http://www.isbn-international.org/en/identifiers/allidentifiers.html
18-жол:
| lang = en
}}.</ref>;
* '''баспаның коды;''' ISBN Ұлттық агенттігімен анықталады. Сонымен қатар баспа жоспарлаған кітап көлемі де ескеріледі. Ірі баспаларға жарыққа шығатын кітаптардың көлеміне қарай жеткілікті сандар қалыптастыру үшін қысқа номерлернөмірлер беріледі.
<ref>Орысша-қазакша түсіндірме сөздік: Ғылымтану. Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: ҒӨФ «ЭКО», 2006. ISBN 9965-808-78-3</ref>
 
«https://kk.wikipedia.org/wiki/ISBN» бетінен алынған