[[Сурет:UlyssesCover.jpg|thumb|250px|[[1922 жыл]]ғы бірінші басылымының мұқабасы]]
«'''Улисс'''» ({{lang-en|Ulysses}}) — [[Ирландия|ирланд]] жазушысы [[Джеймс Джойс|Джеймс Джойстың]]тың екінші ең беделді [[роман|романдарының]]дарының бірі. Шығарманың жазылуы 7 жылға созылды. Америкалық «The Little Review» журналында [[1918 жыл]]дан бастап [[1920 жыл]]ға дейін бөліктері жарияланып тұрды. [[Франция|Францияда]]да [[1922 жыл]]дың [[2 ақпан]]ында тұтас кітап болып баспадан шықты. Жазушының туған жерінде роман алғаш рет [[1939 жыл]]ы жарық көрді.
Бұл роман — [[Леопольд Блум|Леопольд Блум]] атты ұлты еврей, дублиндік тоғышардың бір күндік оқиғасын баяндайтын (Блумсдэй деп аталатын: [[1904 жыл]]дың [[16 маусымымаусым]]ы) күрделі полистиликалық шығарма. Бұл күнді Лео Блум баспаханада, [[Дублин|Дублиннің]]нің дәмханасы мен көшелерінде, таныс адамын жерлеуінде, бұғаздың жағалауында, жергілікті мектептің жас оқытушысы [[Стивен Дедал]]мен танысатын босану үйінде, притонда, ақыр аяғы естен танғанша ішімдік ішкен Дедалды түн ортасында ілестіріп әкелетін өз үйінде өткізеді. Романның басты шытырман жері — әйелінің Блумның көзіне шөп салуы болып табылады, бірақ бұл жайлы Блум білсе де, оған қарсы еш шара қолданбайды.
Романның [[канва|канвасы]] және оның [[композиция|композициялық]] құрастырылуы [[Гомер|Гомердің]] [[Одиссея|Одиссея]] [[дастан|дастанымен]] (романның алғашқы нұсқасында эпизодтар "«Одиссее"» деп аталынды, кейінірек автор бұны өзгертті) анық және бұлыңғыр түрде ұқсас келеді.
