Мемлекеттік борыш: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.2) (Боттың үстегені: ms:Hutang awam
шӨңдеу түйіні жоқ
1-жол:
'''Мемлекеттік борыш''', '''Мемлекеттік Қарыз''', мемлекеттік заем <ref> Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.ISBN 9965-32-491-3 </ref> - мемлекеттің өтелмеген қарыздары, міндеттемелері, [[несие|несиелері]] және оларға байланысты төленбеген пайыздары бойынша берешегінің жалпы сомасы. Тағы бір анықтамасы — мемлекеттің үкімет немесе орталық (ұлттық) банк арқылы жүргізетін қарыздарлық қатынасы. Бұл — басқа мекелерден, елдерден [[мемлекеттік бюджет]]тің дефицитін жабу үшін алынатын қарыз. Барлық елдер экономикалық саясатты жүзеге асыру тетіктерінің бір ретінде мемлекеттік қарызды пайдаланады. Мемлекеттік борыш бір жағынан, [[экономика|экономикаға]] ауыртпалық түсіреді және экономикалық жағдаяттың нашарлауына байланысты әсе түседі. Екінші жағынан, Мемлекеттік борыш пен бюджеттен қаржыландыру - экономиканы мемлекеттік реттеудің тшмдітиімді құралы. Ол ақша айналысына, [[тұтыну]], [[жинақ ақша]], [[инвестиция]] деңгейіне тұрақтандырушы ретінде де, тұрақсыздандырушы ретінде де әсер етуі ықтимал, яғни экономикалық өсуге серпін беруі де, оны тежеуі де мүмкін. Несие қаражатының қайдан алынғанына қарай Мемлекеттік борыш ішкі және сыртқы борыштарға, қызмет көрсету мерзіміне қарай күрделі және ағымдағы борыштарға, мерзіміне қарай
*қысқа мерзімді - 1 жылға дейін;
*орта мерзімді - 1 жылдан 10 жылға дейін;
25-жол:
*2. Салықтарды көбейту жолымен мемлекеттік борышты азайту жөніндегі мемлекеттің іс- қимылы кезінде [[макроэкономика|макроэкономикалық]] тәуекелдер қосылады, жиынтық сұранымның қысқаруы тепе-тең таза ұлттық өнімнің азаюына ұрындырады, кәсіпкерлер тарапынан қаражаттардың жүмсалымына деген ынталандырмалары төмендейді, экономикаға қаражаттарды инвестициялау қысқарады.
*3. Жекеше кәсіпкерлердің «инветицияларын ығыстыру» нәтижесі іс-әрекет етеді. Бұл құбылыс мынадан туып отыр. Мемлекет бюджет тапшылығын немесе борышты жабу мақсатымен [[несие]] рыногына шыға отырып, ақша рыногында бәсекені күшейтеді, мұның нәтижесінде ақшалай [[капитал|капиталдың]] пайыздық мөлшерлемелері артады. Бұл жекеменшіқ секторды инвестициялардың бір бөлігінен айырады, ал инвестициялық шығыстардың төмендеуі тепе-тең таза Ұлттық өнімді азайтады.
[[File:Public debt percent gdp world map (2010).svg|600px|thumb|center|ЖІӨ пайызы бойынша мелекеттік қарыз (2010).]]
 
[[File:Dette_publique2011.jpg|thumb|upright=2|center|ЖІӨ пайызы бойынша мелекеттік қарыз (2011)]]
Егер мемлекет ақша рыногының окшауландырылған қаражаттарын тұтыну мақсаттарына емес инвестициялық тауарларға бағыттаса, егер экономика жұмыспен толық емес қамтылған жағдайда жұмыс істесе мұндай іс-әрекеттің келеңсіз нәтижесі шектелуі мүмкін.
 
Line 44 ⟶ 45:
 
Экономика, 2010- 522 бет ISBN 978-601-225-169-2</ref>
 
 
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center"
|+ Алғашқы 20 ірі мемлекеттің қарызды елдер, 2010 жылғы есеп(CIA World Factbook 2011)<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2186rank.html |title=Country Comparison :: Public debt |publisher=cia.gov |accessdate=November 8, 2011}}</ref>
! Ел!! Мемлекеттік қарыз<br />(млрд USD) !! ЖІӨ % !! жан басына (USD) !! Ескерту(2008 жылғы есеп)<br />(млрд USD)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|USA}} || $&nbsp;9,133 || &nbsp;&nbsp;62% || $&nbsp;29,158 || ($&nbsp;5,415, &nbsp;&nbsp;38%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Japan}} || $&nbsp;8,512 || 198% || $&nbsp;67,303 || ($&nbsp;7,469, 172%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Germany}} || $&nbsp;2,446 || &nbsp;&nbsp;83% || $&nbsp;30,024 || ($&nbsp;1,931, &nbsp;&nbsp;66%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Italy}} || $&nbsp;2,113 || 119% || $&nbsp;34,627 || ($&nbsp;1,933, 106%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|India}} || $&nbsp;2,107 || &nbsp;&nbsp;52% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;1,772 || ($&nbsp;1,863, &nbsp;&nbsp;56%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|China}} || $&nbsp;1,907 || &nbsp;&nbsp;19% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;1,427 || ($&nbsp;1,247, &nbsp;&nbsp;16%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|France}} || $&nbsp;1,767 || &nbsp;&nbsp;82% || $&nbsp;27,062 || ($&nbsp;1,453, &nbsp;&nbsp;68%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|UK}} || $&nbsp;1,654 || &nbsp;&nbsp;76% || $&nbsp;26,375 || ($&nbsp;1,158, &nbsp;&nbsp;52%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Brazil}} || $&nbsp;1,281 || &nbsp;&nbsp;59% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;6,299 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;775, &nbsp;&nbsp;39%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Canada}} || $&nbsp;1,117 || &nbsp;&nbsp;84% || $&nbsp;32,829 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;831, &nbsp;&nbsp;64%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Spain}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;823 || &nbsp;&nbsp;60% || $&nbsp;17,598 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;571, &nbsp;&nbsp;41%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Mexico}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;577 || &nbsp;&nbsp;37% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;5,071 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;561, &nbsp;&nbsp;36%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Greece}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;454 || 143% || $&nbsp;42,216 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;335, &nbsp;&nbsp;97%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Netherlands}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;424 || &nbsp;&nbsp;63% || $&nbsp;25,152 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;392, &nbsp;&nbsp;58%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Turkey}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;411 || &nbsp;&nbsp;43% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;5,218 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;362, &nbsp;&nbsp;40%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Belgium}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;398 || 101% || $&nbsp;38,139 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;350, &nbsp;&nbsp;90%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Egypt}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;398 || &nbsp;&nbsp;80% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;4,846 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;385, &nbsp;&nbsp;87%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Poland}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;381 || &nbsp;&nbsp;53% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;9,907 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;303, &nbsp;&nbsp;45%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|South Korea}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;331 || &nbsp;&nbsp;23% || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;6,793 || ($&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;326, &nbsp;&nbsp;24%)
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Singapore}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;309 || 106% || $&nbsp;65,144 ||
|-
| style="text-align:left" | {{flag|Taiwan}} || $&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;279 || &nbsp;&nbsp;34% || $&nbsp;12,075 ||
|-
| colspan="5" | <small>Public Debt is total of all government borrowings less repayments that are denominated in a country's home currency.</small>
<small>* CIA's World Factbook list only percentage of GDP, the debt amount and per capita is calculated with GDP (PPP) and population figures of same report.</small>
|}
 
 
==Пайдаланылған әдебиет==
<references/>
[[Санат:Оқулық]]
[[Санат:Қаржы]]
[[Санат:Экономика]]
{{wikify}}
 
{{wikify}}
[[Санат:Экономикалық көрсеткіштер]]
[[Санат:Мемлекеттік қарыз]]
[[ar:دين عام]]
[[bg:Държавен дълг]]