Уақыт: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш r2.6.4) (Боттың үстегені: tt:Вакыт |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
125-жол:
1930 жылы [[Көктем|көктемде]] үкімет декреті бойынша КСРО аумағында [[декреттік уақыт]] ендірілді: барлык сағаттық белдеулерде сағат тілі түрақты түрде бір сагатқа ілгері жылжытылды. Кейбір елдерде декреттік уақытты жаз айларында тағы 1 сағ ілгері жылжыту қабылданған.
[[Алматы]] және [[Астана]] уакыты (5 сағаттық белдеу) бүкіләлемдік уақыттан 6 caғат алда.
<center>'''Т<sub>5</sub> = Т<sub>0</sub> + (n + 1) = Т<sub>0</sub> + 6 caғат'''</center>
Географиялық бойлығы X болатын орындағы Т. жергілікті орташа күн уақыты бүкіләлемдік уақытқа сол бойлыктың уақыт
бірлігіндегі мәнін косу арқылы анықталады: Т. = Т<sub>0</sub> + X.
133-жол:
Жұлдыздарға катысты тәулігіне аспан сферасының айналу бағытына карама-карсы бағытта 1°-қа ығысып отырады. Оны "қуып жету" үшін Жерге осы 4 мин қажет. Сонымен, Жердің өз осінен айналып шығуына 23 car 56 мин уақыт кетеді. Ал 24 car осы
айналыстың Күнге катысты уақыты. [[Адам]] [[Күн]] сағаты бойынша өмір сүреді, жұмыс жасайды. Ал астрономдар өз бақылау жұмыстарын ұйымдастыруда Жұлдыз уақытын қолданады.<br />
Жергілікті Жұлдыз уакыты (S) мен Жұлдыздардың [[Экватор|экваторлық]] координатасы тура көтерілу мәні арасында карапайым байланыс бар. Егер Жұлдыз жоғарғы шарықтауда болса, онда <center>'''S = α'''</center>
''Демек, кез келген мезетте берілген орындағы жұлдыздың уақыттың мәні осы кезде жоғарғы шарықтауда ориаласқан.
жұлдыздың тура көтерілу координатасының мәніне тең.''
Жер бетіндегі X бойлықтағы Жұлдыздық уақыт (S) пен Гринвич меридианындағы Жұлдыздық уақыт (S<sub>0</sub>) арасындағы
байланыс мына өрнекпен анықталады: <center>'''S = S<sub>0</sub> + X'''</center>
Осыдан біз берілген орынның Жұлдыздық уақытын анықтау арқылы осы орынның географиялық бойлығының мәнін де анықтауға болатынына кез жеткіздік.<ref>Физика және астрономия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңд., толыкт. 2-бас. / Р. Башарұлы, Д. Қазақбаева, У. Токбергенова, Н. Бекбасар. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2009. — 240 бет, суретті. ISBN 9965-36-700-0</ref>
==Сыртқы Сілтемелер==
| |||