Уикипедия

Нигилизм: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Тарихын шолу
← Ескірек өңдемеЖаңарақ өңдеме →
Content deleted Content added
VisualWikitext
ш r2.7.2+) (Боттың үстегені: rue:Нігілізм
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: az:Nihilizm; косметические изменения
3-жол:
''({{lang-la|nihil}} – ештеңе)'' – қоғамда қалыптасқан мәдени құндылықтар мен мұраларды, діни, моральдық нормалар мен түсініктерді қайта қарауды, жоққа шығаруды білдіретін ұғым.
 
“Нигилизм” ұғымын ғылыми айналымға енгізген неміс жазушысы және философы [[Фридрих Генрих Якоби|Ф.Г. Якоби]] ([[1743]] – [[1819]]). [[Философия]] мен [[мәдениеттану|мәдениеттануда]]да Нигилизм көзқарасы неміс философы [[Фридрих Вильгельм Ницше|Ф.Ницше]] есімімен байланысты. Өз заманын құлды [[Нигилизмрау]] кезеңі деп есептеген Ницшенің Нигилизм қоғамдық санаға сіңіп, бұлжымас қағида ретінде қабылданған құндылықтар мен мұраттардың жойылуының салдары. Ол дүниеде, өмірде тиянақты, тұрақты ешнәрсе жоқ, адам мен қоғам өмірінде ақылдан гөрі инстинкт басым рөл атқарады деген ой айтып, [[гуманизм]], [[рационализм]] сияқты [[Оптимизм|оптимистік]] ұстындарды жалған әрі зиянды қасаң көзқарас деп сынады.
 
Нигилизмнің пайдасы – ол адамдарды өмір, дүние, адам, құдай жөніндегі елестерден, теріс түсініктерден арылтуға жол ашады. Нигилизммен шектелуге болмайды, оны жеңу керек. Бұл үшін өмірге, дүниеге салқынқандылықпен, салауатты қарау керек, ешкімге де, ешнәрсеге де құрал, қолжаулық болмайтын ерен, ерікті тұлғалар дүниеге келуі Нигилизм көзқарасын одан ары дамытқан немістің идеалист философы [[Освальд Шпенглер|О.Шпенглер]] болды. Ол тек [[еуропалық өркениет]] ғана емес, еуропалық қоғамның да [[Нигилизм|нигилистік]] сипатта екенін көрсетуге тырысты. Оның пікірі бойынша әрбір өркениет, мәдениет күннің батып бара жатқанындай.
 
[[XX ғасыр|XX ғасырда]]да [[Экзистенциализм|экзистенциалистік]] философия өкілдерінің туынды Нигилизм қайта бой көтерді. Мұның себебін [[Жан-Поль Сартр|Ж.П. Сартр]] ([[1905]] – [[1980]]), [[Альбер Камю|А.Камю]] ([[1913]] – [[1960]]), тағы басқа адам үшін күнделікті өмірдің мәнсіздігімен, адамның дүниедегі өз орнын таба алмай, өзін субъект, тұлға ретінде таныта алмай, жоғалтып алуымен түсіндіреді. <ref> [[Қазақ Энциклопедиясы]], 7 том 2 бөлім</ref><ref>Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8</ref><ref> Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007.
ISBN 9965-32-491-3 </ref>
 
16-жол:
* [[Нирвана]]
 
== Сілтемелер ==
*[[Қоғам]]
*[[Анархизм]]
23-жол:
 
 
== Пайдаланған әдебиет ==
<references/>
{{Stub}}
29-жол:
 
{{Суретсіз мақала}}
 
[[Санат:Этика]]
[[Санат:Философия]]
Line 34 ⟶ 35:
[[ar:عدمية]]
[[arz:عدميه]]
[[az:Nihilizm]]
[[be:Нігілізм]]
[[be-x-old:Нігілізм]]
«https://kk.wikipedia.org/wiki/Нигилизм» бетінен алынған