Таңқурай: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Content deleted Content added
ш r2.7.2) (Боттың үстегені: pms:Rubus idaeus |
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: vep:Babarm; косметические изменения |
||
17-жол:
'''Таңқурай''' - [[раушангүлділер]] тұқымдасының бір түрі. Биіктігі 1—3 м, сабағы тікенді, жапырағы қалың, атпа [[тамыр]]лы, көп жылдық шала бұта. Жемісі сүйекті, түсі қызыл, сары. [[Жеміс]]інің құрамында қант, пентон, [[органикалық қышқылдар]], С, А, В витаминдері, хош иісті заттар бар. Жемісін жеуге және тосап, шырынсу, шырын, [[шарап]], т.б. дайындауға пайдаланады.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: К54 Қоғамдық тамақтандыру.— Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 232 бет.ISBN 9965-36-414-1</ref>
==
Таңқурай – раушангүлдер тұқымдасына жататын, жартылай бұталы көпжылдық өсімдік. Таңқурайдың бұталары алғашында шөптесін болып, кейіннен бұтаққа айналады. Жапырағы күрделі пішінді, жиегі аратісті, үстіңгі беті қою жасыл, ішкі жағы ақ түсті. Гүлдері ақ немесе ашық қызғылт болады. Гүлі 5 күлтелі, аздаған гүлшоқтар болып жеке-жеке өседі. Гүлдеуі маусымнан күзге дейін жалғасады.
Табиғатта таңқурай аралас ормандарда, қылқанжапырақты ағаштар арасында жақсы өседі. Өзен аңғарларында, бұталардың арасында, көлеңкелі, ылғалды жерлерде кездеседі.
==
Таңқурай құрамында адам ағзасы үшін пайдалы заттар өте көп, атап айтқанда: [[аскорбин қышқылы]], [[глюкоза]], [[органикалық қышқылдар]], [[спирттер]], [[кетондар]], [[ақуыздар]], [[пектиндер]], [[азот қоспалары]], [[илік заттар]],[[С]], [[А]], [[В]] топ дәрумендері.
Таңқурайдан жасалған қайнатпаны дене қызуын түсіруге, несеп жүргізуге, бүйрек тасын шығаруға, іш ауруына, қант диабетіне, өт айдауға пайдаланады. Гемоглобин мөлшерін арттыру, қан тоқтату, суық тигенде дене қызуын басуға, іш тоқтатуға, қан аздыққа, жүйке ауруларына, бронхитке, жөтелге қарсы қолданады.
Таңқурай жемісін табиғи қалпында немесе кептірілген күйінде қайнатып, сусын жасап, қыста тұмау кезінде пайдаланады. Әсіресе, тибет медицинасында таңқурайдың жапырағы, жемісі және сабағы қолданылады. Жапырақтарын бұқтырып шайдың орнына ішеді. Сонымен қатар таңқурайдан тосап, сусын, шырын, джем жасайды. Кондитерлік тағамдарға қосады.
==
Жапырағын,
50-жол:
==
* [http://www.gulstan.kz/
== Пайдаланылған әдебиет</span> ==
Қ 74
<references/>
[[Санат:Раушангүлділер]]
Line 97 ⟶ 98:
[[tr:Ahududu]]
[[uk:Малина звичайна]]
[[vep:Babarm]]
|