Георгий Константинович Жуков: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Content deleted Content added
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: lez:Георгий Константинович Жуков
ш r2.7.3) (Боттың үстегені: my:ဇူးကော့ဂျီ၊ ကေ; косметические изменения
20-жол:
 
 
== Балалық шағы ==
1896 жылы Калуга облысында кедей шаруа отбасында дүниеге келген. Он бір жастан терімен айналысатын шеберінің қолында болып, жұмыс істеген. Шіркеу мектебін және қалалық училищені бітірген.
 
31-жол:
[[Сурет:Zhukov1916.jpg|thumb|[[Унтер-офицер#Русская армия|Унтер-офицер]] Георгий Жуков, [[1916 жыл]]]]
 
== [[Бірінші дүниежүзілік соғыс]] ==
Атты әскер бөлімінде кіші унтер-офицер шенінде 1-дүниежүзілік соғысқа қатысқан. Ресей империясының 2-дәрежелі Георгиев кресімен марапатталған. 1918 жылы тамыз айында Қызыл Армия қатарына қосылып, Азамат соғысына қатысты, алдымен қатардағы жауынгер, кейін взвод және эскадрон командирі қызметінде болды. 1920, 1925 және 1930 жылы жоғары командирлер даярлайтын курстарда оқыды, әрі атты әскерде эскадрон, полк, бригада, дивизия, корпус командирі қызметтерін атқарды.
 
[[FileСурет:Signature of Georgy Zhukov.jpg|thumb| Георгия Жуковтың автографы]]
 
1939 жылы Халхин-Гол өзеніндегі жапондықтарға әскери операциясын басқарған. Сол кезден бастап, ол жұрт арасында әйгілі болып кетті.
 
== [[Екінші дүниежүзілік соғыс]] ==
1939 жылы тамыз айында Халхин-Гол өзені бойында Жуков Кеңес-моңғол біріккен әскер тобына басшылық жасай отырып, [[Жапония|Жапонияның]]ның 6-армиясын қоршауға алып талқандады. Осы шайқастан кейін Жапония үкіметі КСРО мен [[Моңғолия|Моңғолияға]]ға шабуыл жасаудан бас тартуға мәжбүр болды. Жуковқа Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. 1940 жылы ол армия генералы шенінде Киев ерекше әскери округінің қолбасшысы, ал 1941 жылы қаңтар айының соңында Бас штаб бастығы және КСРО қорғаныс халкомының 1-орынбасары қызметтерін атқарды. Ұлы Отан соғысы басталысымен Жуков Жоғары Бас қолбасшының жанындағы Ставканың мүшесі ретінде Оңтүстік-батыс майданға жіберіліп, Киев қаласын қорғауды ұйымдастырды. Бірақ [[Киев|Киевті]]ті жау қолына тастап, Оңтүстік-батыс майдан жауынгерлерін қоршаудан алып шығуды ұсынғаны үшін кері шақырылып, Бас штаб бастығы қызметінен түсірілді де, Резервтік әскерлер қолбасшылығына бекітілді. 1941 жылы тамыз – қыркүйек айларында [[Ленинград]] майданы әскерлері аса қиын жағдайда қалып, 10 қыркүйекте Жуков осы майдан әскерлері қолбасшылығына тағайындалды. Ол Балтық флотымен бірлесе отырып, қала қорғанысын нығайтуға көп күш-жігер жұмсады. 1941 жылы қазан айында жау әскерлері Батыс майдан әскерлері мен Резервтік әскерлердің негізгі күштерін қоршауға алып, Мәскеуге тікелей қауіп төндірді. Жуков 8 қазан күні Резервтік әскерлердің, 11 қазан күні Батыс майдан әскерлерінің қолбасшылығына бекітілді (қ. [[Мәскеу]] түбіндегі шайқас). Мәскеу түбіндегі шайқаста Жуковтың қолбасшылық дарыны жан-жақты ашылды. 1942 жылы 26 тамызда Жуков Жоғары Бас қолбасшының 1-орынбасары болып тағайындалып, Ставканың өкілі ретінде Сталинград шайқасына, Ленинград қорғанысы мен [[Курск]] шайқасына басшылық жасады. Ол 1944 жылы наурыз – мамыр айларында 1-Украин майданы әскерлерін, ал 1944 жылдың қарашасынан соғыстың ақырына дейін 1-Беларусь майданы әскерлерін басқарып, Украинаны азат етуге, [[Висла-Одер]] және [[Берлин]] операцияларына басшылық жасады.
 
Ал [[Ұлы Отан соғысы]]нан кейін, оның аты дүниежүзілік тарихында қалды. Ұлы Отан соғысы басталғанда, Жуков генерал еді. Соғыс кезінде, ол өзіні сенімді қолбасшы, әскери стратег, ержүрек адам ретінде көрсетті. Жуков Бас штабының басшысы, Жоғары қолбасшысы ([[Сталин]]ның) орынбасары еді. Жуков басқарған [[Мәскеу]] маңындағы шайқасы, [[Ленинград]] блокадасының жоққа шығарылуы, [[Курск шайқасы]], [[Днепр]] арқылы өтуі, [[Беларусь]]та, [[Берлин]] маңында болған қақтығыстар [[Кеңес Одағы]]на үшін сәтті өтті. 1944 жылы Жуков 1-ші Беларус майданының қолбасшысы болып тағайындалды. Берлин алуының ізеті оған берілген. Оң жағынан Жуков басқарған майданын [[Рокоссовский, Константин Константинович]] басқарған 2-ші Беларус майданы қорғаған.
45-жол:
1945 жылының мамыр айының 8-ші жұлдызында Жуков фашист [[Алмания]]ның шартсыз капитулияциясы актына [[Кеңес одағы]] жағынан қол қойды. 1945 жылының маусым айының 24-ші жұлдызында [[Мәскеу]] қаласының Қызыл алаңында Жеңіс шеруін қабылданған.
 
== [[Ұлы Отан соғысы]]нан кейін ==
Жуков 1945 жылы маусым – 1946 жылы наурыз аралығында Германиядағы кеңестік әскери әкімшілік басшысы, әрі сондағы кеңестік әскерлердің бас қолбасшысы қызметінде болды. 1946 жылы маусым – шілде аралығында құрлықтағы әскерлердің бас қолбасшысы және КСРО Қарулы күштері министрінің орынбасары қызметін атқарды. 1946 жылы шілде айында жазықсыз айыпталып, орнынан алынды да, алдымен [[Одесса]], кейіннен [[Орал]] әскери округтерін басқаруға жіберілді. 1953 жылы наурыз айынан КСРО қорғаныс министрінің 1-орынбасары, 1955 жылдың ақпанынан КСРО қорғаныс министрі болды. 1957 жылы әскер қатарынан босап, құрметті демалысқа шықты.
 
[[Берия|Берияны]]ны үкіметтен шығарып, қамытып, [[Хрущев|Хрущевқа]]қа билікке келуіне көмектескен. 1955 - 1957 жылдары КСРО-ның қорғаныс министрі болған.
Жеңіс маршалы Жуков 1956 жылындағы [[Мысыр]]дағы Суэц кризисінде де өзіні дарынды қолбасшы ретінде көрсетті. [[Хрущев]]тың билігі күшейткен соң, ол Жуковты зейнеткер қылып, демалысқа жіберді. Сол кезде Жуков «Воспоминания и размышления» деген кітапты жазған. [[Қазақ тілі]]не бұл кітап әлі де аударылмаған.
 
55-жол:
1994 жылы Жуковтың даңқына [[Ресей]]де [[Жуков ордені]] пайда болды.
 
== Шығармалар ==
Шығармалар: Воспоминание и размышления М., 1969.<ref> Қазақ энциклопедиясы, 4 том; Әдеб.: Карпов В., Маршал Жуков, М., 1989; Павленко Н.Г., Размышление о судьбе полководца, М., 1989.
П. Белан
61-жол:
 
 
== Маршал Жуков туралы ==
 
== Сілтеме ==
<references/>
 
82-жол:
[[Санат:1896 жылы туғандар]]
[[Санат:1974 жылы қайтыс болғандар]]
 
{{Link FA|vi}}
 
Line 117 ⟶ 118:
[[lv:Georgijs Žukovs]]
[[mn:Георгий Жуков]]
[[my:ဇူးကော့ဂျီ၊ ကေ]]
[[nl:Georgi Zjoekov]]
[[nn:Georgij Zjukov]]