Арғұт
Арғұт — Алтайдың орталық бөлігіндегі өзен, Қатынның оң саласы, ең ірілердің бірі.
| Арғұт | |
|---|---|
| |
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 106 км |
| Су алабының ауданы |
9550 км² |
| Су алабы | Қатын/Об/Кар теңізі |
| Су шығыны | 112 м³/с |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Ақалаха мен Жазатор өзендерінің түйісуі |
| • Биіктігі | 1531,4 м |
| • Координаттары | 49°42′02″ с. е. 87°24′27″ ш. б. / 49.70056° с. е. 87.40750° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Қатын |
| • Биіктігі | 765 м |
| • Координаттары | 50°14′20″ с. е. 86°40′30″ ш. б. / 50.23889° с. е. 86.67500° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°14′20″ с. е. 86°40′30″ ш. б. / 50.23889° с. е. 86.67500° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Еңістігі | 10 м/км |
| Орналасуы | |
| |
| Ел |  Ресей
|
| Аймақ | Алтай Республикасы |
| Ортаққордағы санаты: Арғұт | |
Гидрографиясы
өңдеуҰзындығы 106 км (Ақалаха өзенінсіз, онымен бірге - 232 км), су жинау алабы - 9550 км². Арғұт Жазатор мен Ақалаханың түйіскен жерінен басталады. Белашу ауылы Жазатордың оң жағалауындағы түйіскен жерде орналасқан. Ағымның бағыты көбінесе оңтүстік-батысқа бағытталған. Сағасынан 390 км қашықтықта Қатынға құяды. Қатын мен Шу жоталарында мұздықтардың көптігі су режимінің сипатын анықтайды: ағынның 40%-ы мұздықтар және тұрақты қарлар, 34%-ы маусымдық қарлар, 17%-ы жаңбырлар, 9%-ы жер асты суларымен қамтамасыз етіледі. Қарашада қатып, сәуірде ашылады. Өзеннің орташа еңістігі 10 м/км, сағадан жылдық орташа шығыны 112 м³/с құрайды.
Бастаудың биіктігі теңіз деңгейінен — 1531,4 м. Сағасының биіктігі теңіз деңгейінен — 765 м биіктікте.
Салалары
өңдеу- 3 км: Сата-Қулар
- 18 км: Етугол (Таңқылы-қарасу)
- 22 км: Шаула
- 30 км: Ело
- 37 км: Қараайыр
- 44 км: Үңгір
- 46 км: Бартылдақ
- 52 км: Иедігім
- 57 км: Құлағаш
- 62 км: Қалжынкөл
- 68 км: Күркүре
- 77 км: Қаракем
- 82 км: Қарасу
- 90 км: Көксу
- 102 км: Бара
- 106 км: Жазатор
- 122 км: Байжігіт
- 133 км: Қараалаха
- 139 км: Қаракүнгей
- Талдыбұлақ
- 150 км: Жандыкөл
- Байкүн
- 166 км: Қарабұлақ
- 167 км: Ақкөл
- Қалжынкөл
- 174 км: Қалғұты
- 193 км: Шолақшад
- 200 км: Қарабұлақ
- 214 км: Бетсуқанас
- 217 км: Үкек
Әдебиет
өңдеу- Г. М. Егоров КСРО-ның туристік аймақтары. Алтай өлкесі — Мәскеу: Профиздат, 1987.
- Киняев В. В., Мазуров В. В., Паршиков М. И. Алтай және Саян су бағыттары — Тула, 1994.
Ссылки
өңдеу- Арғұт бағыты (Жазатор а. (Таңғыт өзенінің бастауы) — Жазатор ө. — Арғұт ө. — Қатын ө. — Иня а. (н. — VI к. с.) (орыс.).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 12 сәуір 2020.