Атырау облысының экономикасы
Облыс экономикасы
өңдеуАтырау облысы – қарқынды дамып келе жатқан өңір. Мұнда мұнай-химия кластерінің инновациялық жобаларынан басқа энергетика, өнеркәсіп әндірісі, агроөнеркэсіптік кешен, құрлыс индустриясы, машина жасау секілді салалар да үздіксіз дамуда.
Негізгі минералдық ресустар
өңдеуАтырау облысы Каспий ойпатының портқа жақын оңтүстік бөлігін алып жатыр. Облыстың өнеркәсіптік өңдеуге жарамды барланған мұнай қоры Қашаған кен орындағы қорды қоса алғанда шамамен 1,8-2,5 млрд. тоннаға бағаланады. Облыс аумағында борат, бор, тұзды кен, ас тұзы мен каллий тұзы, құрылыс материалдарының (бор, гипс, саз, құм, әктас) бірігей кен орындары табылады.
Облыс аудандары | Қатты пайдалы қазбалардың атаулары | |
---|---|---|
Атырау қаласы | Кірпіш шикізаты, топырақ, керамзит, аглопорит және карбонит шикізаттары | |
Жылыой ауданы | Құмды-қиыршықты қоспа, құм, кірпіш шикізаты, топырақ, гипс, бор, ағаш тілетін тас және киыр | |
Индер ауданы | Құмды-қиыршықты қоспа, құм, кірпіш шикізаты, топырақ, гипс,бентонитті саз, ас тұзы, борлы кен,бор | |
Исатай ауданы | Кірпіш шикізаты | |
Қызылқоға ауданы | Құмды-қиыршықты қоспа, құм | |
Құрманғазы ауданы | Құм, кірпіш шикізаты | |
Мақат ауданы | Топырақ, бентонитті топырақ, кир және битуминоз тектес түрлері |
Өнеркәсіп
өңдеуӨңірде 600-ден аса ірі және орта өнеркәсіптік кәсіпорын жұмыс істейді. Тау-кен өндіру өнеркәсібі өңір экономикасының базалық саласына жатады. Облыстың өнеркәсіптік әлеуетінің негізін «Теңізшевройл» ЖШС, «Ембімұнагаз» АҚ, «Атыраумұнаймаш» ЖШС, «Шеврон Мұнайгаз Инк.» компанисы және тағы да басқа әлемдік нарыққа бәсекеге қабілетті өнім шығаратын ірі компаниялар құрайды. Өңдеу өнеркәсібінде «Атырау МӨЗ» ЖШС ұсынылған мұнай өңдеу саласы кәш бастап келеді. Тек қана 2013 жылдың ішінде өнеркәсіптік өнім көлемі 4581,2 млрд. текше м газ өндірілді. Атырау облысының кәсіпорындары сыртқы экономикалық қызметтің белсенді қатысушылары болып табылады. Мысалы, 2013 жылы сыртқы сауда айналымы 28,8 миллиард АҚШ долларын құрады.
Ауыл шаруашылығы
өңдеуАтырау облысының ауыл шаруашылығы негізінен мал шаруашылығымен дамыған. Барлық шаруашылық санаттарындағы ірі қара мал басының саны 2014 жылғы 1 қантардағы мәлімет бойынша 145,7 мың басқа, қой мен ешкі – 506 мың басқа, жылқы – 46,7 мың басқа, түйе – 28 мың басқа және құс түрлері – 121,6 мың басқа жеткен. Сонымен қатар, облыста өсімдік шаруашылығы да қарқын алып келеді. Оның дамуы үшін барлық жағдай жасалған: 2014 жылға егін егу көлемі 7 131 га құрайды. Оның ішінде көкөністерге 4 000 га, баубақща үшін 3131га жер бөлінген.
Көлік қатынасы
өңдеуОблыстағы автокөлік жолдарының жалпы ұзындығы 2643 шақырымды құрайды, оның ішінде республикалық маңыздағы жолдар – 990 шақырым, облыстық маңыздағы жолдар – 1653 шақырым. Атырау облысындағы көліктің негізгі жүйесін теміржол көлігі құрайды, ол ішкш, сондай-ақ, халықаралық тасымалдар қызметін атқарады. Облыстағы теміржолдың ұзындығы – 737,1 шақырым. Атырау қаласындағы әуежайы халықаралық мәртебиге ие. Ұзындығы 110 метрге жететін габаритті өзен-теңіз тобындағы 2 кемеге дейін қабылдай алатын «Атырау өзен порты» АҚ өзен порты жұмыс істейді. Порттың заманауи инфрақұрлымы түрлі кемелерді қабылдап, қойма алаңын, ірі габаритті модульдерді құрастырұға қоймай, сондай-ақ, ірі мұнай және басқа да инветиялық жобаларды іске асыруға, өңірдің көлік инфрақұрылымын дамытуға жәрдемдесуге мүмкіндік береді.
Мәдениет саласы
өңдеуАтырау облысында 278 мемлекеттік мәдениет мекемесі халыққа қызмет көрсетеді. Салада 2 мыңнан астам қызметкерлер еңбек етуде. Кітапханалардың кітап қоры – 10%(2 172 112), кітап берілімі - 9% (3 960 628), оқырмандар мен келушілер саны - 9% (1 671 546) өскен. Клубтық мекемелермен өткізілген шаралар - 8% (5977), қатынасқан көрермендер саны - 12% (1 557 668), клубтық мекемелер жанындағы үйірмелер мен ұжымдар саны - 9% (533), мұражайлармен ұйымдастырылған көрмелер саны – 9,6% (222) өсті. Концерттік ұйымдармен барлығы 152 концерт, оның ішінде 26т гастрольдік сапар өткізілді. Театр ұжымы 34 спектакль, 6 жаңа қойылым қойды. Облыста республикалық және жергілікті мемлекеттік қорғауға алынған 317 тарихи және мәдени екерткіштер бар. Атырау облысында мемлекеттік күнтізбелік мереркелерге арналған іс-шаралармен қатар халықтың мәдени, әдеби, рухани жетістіктеріни кеңінен насихаттау мақсатында көптеген мәдени-көпшілік шаралар ұйымдастыралады. Облыстың талантты өнерпаздарын республикалық және халықаралық байқауларға қатыстыруға жағдай жасалып отыр.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ "Атырау облысының экономикасы" 140/14, 15-20б.