Аустриялықтар

Аустриялықтар (нем. Österreicher) — ұлт, Австрияның негізгі халқы. Жалпы саны 7,8 млн. (1995). Шетелдерде де (Италияда, АҚШ-та, т.б.) тұрады. Халықтың 62%-і қалаларда тұрады.

Аустриялықтар
Бүкіл халықтың саны
8,5 млн
Ең көп таралған аймақтар
Аустрия	7,5 млн
АҚШ	730 000
Канада	198 000
Германия	180 000
Швейцария	80 000
Тілдері
неміс тілі
Діні
католицизм, протестантизм
Этникалық топтары
немістер

Тілі

Неміс тілінің диалектісінде сөйлейді. Әдеби тілі – неміс тілі. Жазуы латын әліпбиіне негізделген.

Діні

Дінге сенетін австриялықтардың 90%-і католиктер, қалғандары – протестанттар.

Энтогенез

Австриялық халық герман тайпалардан араластырудың негізінен қосты:баварлар,алеманндар,кельттердің автохтонды халығы сіңірген. Көп австриялықтар немістер есептемейді,бір жағынан оларға көпшілігінде бірдей (мәдениетке,федерациялық құрылғы,жалпы тарихқа және тағы басқалар) және досқа екі халық достық достан істеген үлкен неміс тілді қоғамдастықтың мүшелерімен болып көрінеді.

Тарихы

8-ғасырда Аустрия жері Франк мемлекетіне, кейіннен Аустрия империясына (1867 ж. бастап Аустро-Венгрия) қарады. 19-ғасырдан бастап аустриялық ұлт қалыптаса бастады. Аустро-Венгрия империясы құлағаннан кейін, 1918 ж. ұлттық Аустрия мемлекеті құрылды. 1938 ж. Германияға қосылып, 1945 ж. азаттық алды.

Кәсібі

Дәстүрлі кәсібі – мал шаруашылығы, негізінен, ірі қара мал өсіру және егіншілік. Аустриялықтарда үй құрылысы техникасының фахверх деп аталатын рамалық және каркас түрі қалыптасқан. Олардың тұрғын үйлері мен шаруашылық жайлары бөлек-бөлек салынып, шаңырақ ауласын айнала үш немесе төрт жағын алып жатады. Тұрғын бөлмеде ошақтан басқа пеш салынады. Ағаштарға (жақтауларға, тұрғын және қойма жайлардың тіреуіш бағаналарына, тұтыну құралдарына) өрнек салу дәстүрі жақсы дамыған. Таулы аудандардағы аустриялықтардың материалдық мәдениетінде (үй-жай, киім-кешек, т.б.) ұлттық ерекшеліктері сақталған.

Мәдениеті

Мерекелерде халық билері кең таралған. Оларға вальстің жергілікті штирийлік, тирольдік, веналық түрлері ерекшеленеді. Аустриялық мерекелер-негізінде еуропалық,және католик дәстүрімен байланған. Бұл: Жаңа жыл, Пасха, Күн рухы, киелі Валентинның күні және т.б.
Дәстүрлі киімдері әр жерінде әртүрлі. Ерлер қысқа былғары шалбар, ақ жейде, жилет, күрте, қауырсын тағылған қалпақ киеді. Солтүстік аудандардағы шаруа әйелдер иығы мен кеудесінің жоғарғы жағын жапқан қысқа кеудеше киеді.

Тағамдары әртүрлі болып келеді. Таулы аудан тұрғындары сүтті көп пайдаланады. Жазықтағылар - ұннан жасалған тәтті тағамдар дайындайды. Әсіресе алмадан жасалған сусындарға әуес келеді. Кофе ішу кең таралған.

Қазақстандағы аустриялықтар

Аустриялықтар Қазақстанға негізінен өткен ғасырдың 90-жылдарынан бастап, нарықтық қарым-қатынастарға байланысты көші-қон үрдістеріне орай қоныстанған. Қазақстандағы аустриялықтардың саны:

• 1970 жылы - 76 адам;
• 1979 жылы - 45 адам;
• 1989 жылы - 41 адам;
• 1999 жылы - 45 адам;
• 2009 жылы - 61 адам.