Ахмет Байтұрсынов көшесі (Астана)

А. Байтұрсынов көшесі. А. Байтұрсынов көшесі Шыңтас орамынан басталып, Қарасай батыр, Конституция, М.Дулатов, Абат-Байтақ, С.Қожахметов, М.Жәлел, Шақпақ көшелерімен қиылысады. Ұзындығы - 2447,8 м.

Ахмет Байтұрсынұлы (1873-1938) - қазақ халқының XX ғасырдың басындағы ұлт-азаттық қозғалысы жетекшілерінің бірі, мемлекет қайраткері, ақын, публиңист, қоғам және ұлт-азаттық қозғалысының жетекшілерінің бірі, қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымының негізін салушы ғалым, ұлттық жазудың реформаторы, ағартушы.
А.Байтұрсынов Торғайдағы 2 сыныптық орыс-қазақ мектебін 1891 жылы бітіреді. Ол 1913-18 жылдары Ә.Бөкейханмен, М.Дулатовпен бірігіп, түңғыш жалпыұлттық «Қазақ» газетін шығарып тұрды. А.Байтұрсынов «Қазақ» газеті арқылы қазақ ауылдарын жедел, жаппай отырықшы тұрмысқа көшуден сақтандырды, жеке қожалық иелерін егін және мал шаруашылығын жұргізудің, тауарлы өндіріспен айналысудың озық үлгілерімен таныстырды, өктемшіл биліктің тұрлі саяси айласына ұлттық бірлік пен парасатты қарсы қоюға үндеді, туған жердің байлығын өз игілігіне жарату үшін халқын өнер, білімді игеруге шақырды. 1917 жылы төңкерістік өзгерістер арнасында өмірге келіп, қазақ тарихында терең із қалдырған қазақ сиездері мен қазақ комитеттері сияқты тарихи құбылыстың қалың ортасында жұріп, «Қазақ» газеті арқылы халыққа саяси теориялық бағыт-бағдар беріп отырды. Алашорда үкіметі құрамын бекіткен 2-жалпықазақ сиезі Оқуағарту комиссиясын құрып, оның төрағасы етіп А.Байтұрсыновты бекітеді.
А.Байтұрсынов «Қырық мысал», «Маса», «Әдебиет танытқыш» секілді жинақтарын жарыққа шығарды. А. Байтұрсыновтың ақын, аудармашы, ғалым-тілші, әдебиеттанушы ретіндегі үлан-ғайыр еңбегі зор бағаға ие болды.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Астана көшелері /Құрастырушы: Е. Тілешев, О. Сүлейменов. Алматы: 2008. ISBN 9965-32-642-8

Сыртқы сілтемелер өңдеу