Ацидоз (латынша acіdus —қышқыл) – организмдегі қышқыл мен сілті арақатынасының бұзылып, қышқыл аниондарының артық түзілуі салдарынан пайда болатын ауру.

Ацидоз ауруының белгілері

өңдеу
  • бас ауруы
  • ұйқышылдық
  • ентігу
  • жөтелу
  • аритмия
  • жүрек соғуының жиілеуі
  • әлсіздік және құрысулар
  • диарея
  • жүрек айну және құсу
  • қан айналымының нашарлауы
  • бүйректің зәр түзуін тоқтатуы

Себептері

өңдеу

Әдетте органикалық қышқылдардың тотығу өнімдері денеден тез шығарылады. Фебрильді аурулар, ішек аурулары, жүктіліктің асқынуы, ораза және т.б. олар денеде ұсталады, бұл жеңіл жағдайларда зәрде ацетоацет қышқылы мен ацетонның пайда болуымен көрінеді (ацетонурия деп аталады), ал ауыр жағдайларда (мысалы, қант диабеті кезінде) комаға әкелуі мүмкін. Ацидоз қарқынды спорт кезінде де пайда болады, бұл жағдайда бұлшықеттердегі АТФ гидролизі Н+көзі болып табылады. Спорттық ацидоз бұлшықеттерде жану сезімімен, ауыр тыныс алумен, бұлыңғыр санамен бірге жүруі мүмкін.

Емделу жолдары

өңдеу

Ацидоздың себебін жою (мысалы, қант диабетінде инсулиннің болмауы).Қанға натрий гидрокарбонатын (NaHCO3) құяды.[1][2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, I том
  2. Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8