Ағаш құбыр желісі

Ағаш құбыр желісі (Деревянный трубопровод) — бүйір тақтайлары құрғатылған қайың тақтайдан жасалып, қырлары төрт жағынан білдекпен жонылған, үзындығы 6—6,5 м және бүйір тақталары радиус бойынша тегістеліп, бір-бірімен тығыз жымдастырыла біріктірілген құбыр. Ағаш құбыр желісінің құрсауы жұмыр болаттан, табаны қалың жолақты болаттан немесе шойыннан құйылып жасалынады. Ағаш құбыр желісінің жекелеген бүйір тақталарын оны орналастыратын жерде жинап, жасап құрсаулайды. Құбыр желісі суға толғаннан кейін, бүйір тақтайшалары ісінеді де, жіктері өзара қиюласып, жігі білінбей нығыздалады, сөйтіп құбыр желісінде су өткізбеу процесі қамтамасыз етіледі. Екі құбыр желісінің жалғасатын түсы қаңылтырмен қапталынады. Қүрсаудың мықтылығы ағаштың ісінуі кезіндегі құбыр желісінің ішкі су қысымы мен салмақ күшінің бүйір тақталарының жігіне түсуінің шамасына карай есептеледі. Екі құрсау аралығындағы арақашықтық кернеудің мүмкіндік шегі бойынша есептеулер арқылы анықталады. Ағаш құбыр желісі ағаш немесе бетон тіректерге қондырылады. Тіректер құбыр желісінің бұрылу кезіндегі пішінімен сәйкес келетіндей етіп тұрғызылуы тиіс. Тіректердің арақашықтығы 1-4 метр аралығында болады. Құбыр желісін трассалау кезінде көлденең пішіні енімен бірдей және тіректің көлденеңінен артықтау болуы тиіс; беткей жағында тамшылы суды әкетуге арналған кювет жасалынады. Құбыр желісі жаңадан суға толуы кезінде бүйір тақтайларының жігінен аққан су кювет арқылы ағып кетеді. Ағаш құбыр желісі металдан жасалған құбыр желісімен салыстырғанда екі есе арзан және барлық құрастыру жұмыстары трасса бойында атқарылады. Оның негізгі тиімді ерекшелігі — бұрылу, доғалы бұрылыстарына арнаулы анкерлі тірек қойылмауында.

[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, «Мектеп» баспасы, 2002 жыл.