Ақтопалаң
Ақтопалаң (Enterotoxemіa) — көктемде және күзде ұсақ малда кездесетін, жұқпалы ауру. Ақтопалаң 1910 жылдан белгілі. Аурудың қоздырғышы Clostrіdіum perfrіngens тобындағы С және Д типтес анаэробты микробтар.
Ол топырақта, тері мен жүн арасында 2-3 жыл сақталады. Ақтопалаңды кейде “езілген бүйрек”, “шөп ауруы”, “секіртпе”, “жыбырлақ” деп әртүрлі атайды. Ақтопалаңмен буаз және жаңа төлдеген қойлар жиі ауырады. Аурудың өрбуіне көктемде көк шөптен іштің кебуі және ішектегі таспа құрттар әсер етеді. Ауру Қазақстанның оңтүстік аудандарында және Ақтөбе облысында жиі ұшырасады. Ауырған қой қатты күйзеліп, әлсірейді, аяқтарын серпіп, денесі дірілдеп, аузы-мұрнынан қанды көбік ағады, іші өтеді, 2-3 тәулікте өледі.
Аурудың жіті түріне шалдыққан қойды емдеуге келмейді, ал созылмалы түрінде гиперимммунды қан сарысуына антибиотик қосып салады. Аурудың алдын алу үшін көктемгі жайылымға шығудан 2 ай бұрын қойларға қанықтырылған поливалентті анатоксин вакцинасын егеді.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақтың этнографиялық категориялар, ұғымдар мен атауларының дәстүрлі жүйесі. Энциклопедия. - Алматы: DPS, 2011. - ISBN 978-601-7026-17-2