Баланта (өз атауы балант, буланда, брасса) — Гвинея-Бисау, Кабо-Верде және Сенегалдағы халық.[1] Жалпы саны 690 мың адам.[2] Гвинея-Бисауда 600 000 адам, Кабо-Вердеде 60 000 адам, Сенегалда - 30 000 адам тұрады.[3] Баланталарды алты руға бөлуге болады: нхакра, ганджа (мане), нага, патч, софа және кентохе. Олардың ішіндегі ең үлкені - баланта Кентохе.

Баланта
балант, буланда, брасса

Баланта 1915 ж.
Бүкіл халықтың саны

690 000

Ең көп таралған аймақтар
 Гвинея-Бисау

600 000

 Кабо-Верде

60 000

 Сенегал

30 000

Тілдері

баланта тілі, португал тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар

Тілі

өңдеу

Батыс Атлант тобындағы баланта тілінде сөйлейді.[4] Португал тілі де кең таралған.

Діні

өңдеу

Баланталардың көпшілігі дәстүрлі нанымдарды ұстанады, кейбіреулері мұсылмандар.[5]

Кәсібі

өңдеу

Негізгі кәсібі - тропикалық егіншілік. Еңбек құралдары – күрек, соқа, кетмен. Күріш, жүгері, жержаңғақ, маниок, тәтті картоп, ямс, тары-фонио өсіріледі. Май зәйтүн ағашының жемістерінен жасалады. Ірі қара және ұсақ мал, шошқа өсіріледі. Аралдар мен теңіз жағалауының тұрғындары балық аулаумен айналысады.[6] Қолданбалы өнер дамыған. Қызыл, көк және сары түстер басым болатын тоқу және көркем кесте тоқу жиі кездеседі.

Өмір салты

өңдеу

Әлеуметтік ұйымның негізін шағын және үлкен отбасылар тобын біріктіретін ауыл қауымдастықтары құрайды. Туыстық есеп матрилинейлік, неке негізінен вирилокалды болып табылады. Көп әйел алу жиі кездеседі.

Баланталар негізінен шағын ауылдарда тұрады. Қабырғалары қамыстан қаланған, сазбен сыланған, биік төбесі бар төртбұрышты тұрғын үйлер басым. Үйлер биік қоршаулармен қоршалған. Папельдерде сопақ және дөңгелек тұрғын үйлер бар.

Киімі негізінен еуропалық.

Дәстүрлі тағамдары - күріш, фонио, пальма майы қосылған бұқтырылған тағамдар мен ботқалар.[6]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Баланте https://megabook.ru/article/%D0%91%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5
  2. Толковый словарь русского языка https://sanstv.ru/dict/%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B5
  3. Баланте https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1281935
  4. Большая Советская энциклопедия Баланте https://my-dict.ru/dic/bolshaya-sovetskaya-enciklopediya/7289-balante/
  5. Большая советская энциклопедия БАЛАНТЕ https://bse.slovaronline.com/2792-BALANTE
  6. a b народы мира / Баланте http://www.etnolog.ru/people.php?id=BALA