Балғабасты акулалар

Балға акулалар; немесе; Балғабасты акулалар; Қазбалық ауқымы: Орта миоцен ПреК К О С Д Кр П Т Ю Б Пг Н
	; Scalloped hammerhead
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Хордалылар;
Табы:	Шеміршекті балықтар;
Кіші табы:	Кархаринтәрізділер;
Сабы:	Carcharhiniformes;
Тұқымдасы:	Sphyrnidae; T. N. Gill, 1872
	;
Genera
	Eusphyra; Sphyrna;

Балға акулалар немесе Балғабасты акулалар (лат. Sphyrnidae) — Шеміршекті балықтар класының Кархаринтәрізділер сабының тұқымдасы. Жұмыр денелі балға акуласын басқа акулалардан айыру оңай. Себебі оның басы – үлкен және бас сүйегі жалпақ.

Биологиялық сипаттамасы

Дене ұзындығы 3,5-4м, салмағы 450 кг дейін, Алып балғабас акула (лат. Sphyrna mokarran) 6 м-ге дейін. Басы жайпақ, екі жақ жанында ірі өсінділері бар, олардың шетінде көздері мен өте үлкен тыныс тесіктері орналасқан. Мұхиттардың тропикалық теңіздерінде 7 түрі таралған. Кәдімгі балғабас акула (лат. Sphyrna zygaena) қоңыржай аймағының сулары мен Жапон теңізінде кездеседі. Тұздылау суларды мекендейді. Тірі туатындары және жұмыртқа салатындары да бар. Қорегі, ірі омыртқасыздар, кальмарлар және балықтар. Кәсіпшілік жануарлары^[2]

Көбіне бұл акуланың ақ түсі денесінің төменгі бөлігіне қарай қоңыр сұр түске немесе қою сары түске өзгереді. Күңгірт немесе қара ұшты кеуде жүзбеқанаттары да болады. Тегіс жалпақ басы оған жүзу кезінде тік бұрылыстар жасауға көмектеседі. Басының ортасында демтігі болмайды.

20-40 дейінгі аралықта ұрпақтарын тірідей өмірге әкелетін акула түрі болып саналады. Кішігірім акулалармен және тұтас қанаттылармен, сүйекті балықтармен, асшаяндар және ұлулармен қоректенеді

Таралуы

Барлық жылы суларда кездеседі, бірақ тропикалық суларда сирек кездеседі. 20 метрден терең емес жағалау суларын ұнатады. Қоныс аудару кезінде ашық мұхит бетіне шығып, үлкен топтар құрады. Атлант мұхитының батыс және шығыс бөліктерінде, Үнді мұхитында кездеседі^[3].

Жіктелуі^[4]

Eusphyra тегі:

лат. Eusphyra blochii

Sphyrna тегі:

лат. Sphyrna corona
лат. Sphyrna couardi
лат. Sphyrna lewini
лат. Sphyrna media
лат. Sphyrna mokarran
лат. Sphyrna tiburo
лат. Sphyrna tudes
лат. Sphyrna zygaena

Галерея

Sphyrna lewini
Sphyrna tiburo

Дереккөздер

↑ Sepkoski, Jack (2002). "A compendium of fossil marine animal genera (Chondrichthyes entry)". Bulletins of American Paleontology 364: 560. http://strata.ummp.lsa.umich.edu/jack/showgenera.php?taxon=575&rank=class. Retrieved 01/09/08.
↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
↑ Акулалар, Дельфиндер және киттер .-Алматы: "Аруна" баспасы. -Сер: "1100 қызықты деректер" ISBN 978-9965-26-553-2
↑ Пятиязычный словарь названий животных. Рыбы

[1] Sepkoski, Jack (2002). "A compendium of fossil marine animal genera (Chondrichthyes entry)". Bulletins of American Paleontology 364: 560. http://strata.ummp.lsa.umich.edu/jack/showgenera.php?taxon=575&rank=class. Retrieved 01/09/08.

[2] Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3

[3] Акулалар, Дельфиндер және киттер .-Алматы: "Аруна" баспасы. -Сер: "1100 қызықты деректер" ISBN 978-9965-26-553-2

[4] Пятиязычный словарь названий животных. Рыбы

[1]

[2]

[3]

[4]