Батыстық құндылықтар

Батыстық құндылықтар - Батыс Еуропаның көпшілік елдерінің, Солтүстік Американың, Австралияның, Жаңа Зеландияның басым көпшілігінің, Жапония, Корея, Тайванның біраз деңгейде қабылдаған бейресми ұстанымдары. Орталық батыстық құндылықтар жүйесіне кіретін «Адам құқы» түсінігінде келісімге келіп, ойлары тоғысқан. Сонымен қатар, олардың қатарына сөз бостандығы, жиналыс, ар-ождан еркіндігі, жеке меншік құқы сияқты құндылықтар да кіреді. Ұлы француз төңкерісі кезінде жарияланған «Адам құқы» және Американың тәуелсіздік декларациясынан кездестіретін «өмір, еркіндік және бақытқа ұмтылу» батыстық құндылықтардың классикалық қағидалары болып табылады. Ортақ белгілеріне қарамай, еуропалық және американдық үкімет бұл құндылықтарды әртүрлі тәсілдерді қолдану арқылы өмірге енгізуде. Сэмюэл Хантингтонның («Өркениеттер қақтығысының» авторы) пікірінше, «батыстық мәдениеттің мәні – Ұлы Макдональдс емес, еркіндіктің Ұлы хартиясы». Оған жасөспірімдер киімінің үлгісі де, газдалған сусындар да жатпайды. Қазіргі батыстық мәдениет 1215 жылы Еркіндіктің Ұлы хартиясында көрсетілген (Magna Carta) король Джонға ағылшын дворяндары өздеріне басқа ешқандай король бұза алмайтын құқықтар беретін хартияға қол қоюға мәжбүрлеген саяси идеяға жақынырақ. Адам құқы азаматтық қоғам, саяси плюрализм, әлеуметтік және экономикалық әділеттілік және мәдениеттің, өнердің, әдебиеттің, музыканың кейбір түрлері – міне, осылар батыстық құндылықтарға жатады.