Баға алшақтығы

Негізгі бағыты

өңдеу

«Баға алшақтығы» - ауыл шаруашылық өнімдерінің бағасы төмендеген кезде өнеркәсіптердің өнімдері бағасының күрт жоғары көтерілуі. Капиталистік дамудың алғашқы дәуірінде өнеркәсіп, сауда және банк капиталы «Баға алшақтығын» пайдаланып, фермерлер есебінен байыды. «Баға алшақтығы» империализм жағдайында ауыл шаруашылық өндірушілерін монополиялық тонаудың бір тәсіліне айналып отыр. Өндіріс жағдайы мен өнімдерді өткізуде болған өзгерістер біздің елде 1922 жылы «Баға алшақтығын» тудырды. Жабдықтардың ескіруінен және кәсіпорындардың толық қуатымен жұмыс істемеуінен еңбек өнімділігі құлдырап, өнеркәсіп өнісмдерін өндіруге жұмсалатын шығындар көбейді. Ауыл шаруашылығында жерге жеке меншіктің жойылуы нәтижесінде абсолюттік рента құрып, бұрын ірі жер иеленушілердің меншігі болып келген жерлер, малдар, ауыл шаруашылығы құрал-саймандары шаруаларға бөлініп берілді. Сонымен бірге олар аренда ақысын төлеуден босатылып, жер сатып алуға байланысты шығындардан және банкілерге берешек қарыздарынан құтылды. Осы факторларауыл шаруашылығы өнімдерінің құнын едәуір арзандатты. «Баға алшақтығы» 1926 жылы ең шарықтау шегіне жетті. Коммунистік партияның ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіп өнімдеріне баға қоюдағы саясаты бағалар арасындағы алшақтықты бірте-бірте жоюға, жұмысшы табы мен шаруалардың одағын нығайтуға, өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығында ұлғаймалы ұдайы өндірісті қамтамасыз етуге бағытталды. [1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы. Алматы қаласы,1976 ж. 3-том, 60-бет