Безгек масасы

Безгек масасы (Anopheles) – масалар отрядының қосқанаттылар тұқымдасына жататын бір туысы. Жер шарында Безгек масасының 360-тай түрі, ал Қазақстанда 6 түрі мекендейді, солардың ішінде көп тарағаны және безгек ауруын тарататыны кәдімгі Безгек масасы (A. maculіpennіs) және бояулы Безгек масасы (A. superpіctus). Дене тұрқы ұзынша келген, бас, кеуде және құрсақтан тұрады. Басында көздері мен 15 буыннан тұратын иісті және ауаның қозғалуы мен ылғалдылығын сезетін мұртшалары бар. Тұмсығы ұзын, адамдар мен жануарлардың қанын сорып қоректенуге бейімделген. Қуыршақтан ұшып шыққан масалар ауада шағылысып ұрықтанады. Ұрғашылары малдың, жабайы жануарлардың және адамның қанын сорып, ал аталықтары өсімдік шырынымен қоректенеді. Ұрғашылары жұмыртқаларын су бетіне тізбектеп салады, одан 2 – 4 күнде дернәсілдері шығады. Олар судағы балдырлармен, қарапайымдылармен қоректенеді. 14 – 18 күнде жұмыртқадан қанаттанған маса шығады. Безгек масасы бір жазда 2 – 6 рет ұрпақ бере алады. Қыста масаның ұрғашылары аңдардың інін, үңгірлерді, үйлердің төбесінде, қоймаларда, т.б. жылы жерлерді мекендейді. Безгек масасын жою үшін инсектицидтер қолданылады. Батпақты жерлер құрғатылады. Биологиялық әдіс – оның дернәсілімен, қуыршағымен қоректенетін балықтарды суға жіберу әдісі де қолданылады.