Болжамды соғыс сипаты

Болжамды соғыс сипаты - Болжамды соғыс сипатын нақты айқындау өте қиын. Мемлекеттік және әскери кайраткерлер барлық уақытта соғыс оқиғасының қалай дамитындығын, оған ел мен армияны қалай дайындау керектігін болжап білуге тырысқан. Бірак тарихта тіпті ең данышпан әскери басшының өзі де болашақ соғыстың дол бейнесін алдын ала білген жағдай болған емес. Оныңжүруі барысында соғыс алдындағы жоспарларға әрқашан түзетулер енгізуге тура келген. Дегенмен, бір қателік екінші кателіктен басқаша. Бір жағдайларда бас штабтардың соғыска дейінгі жобаларын түгелдей сызып тастауға тура келсе (мыс., Бірінші дүниежүзілік соғыста барлық соғысушы мемлекеттер оны қысқа мерзімді. маневрлі болады деп ойлаған), басқа жағдайларда тек жекелеген түзетулер енгізілуі мүмкін.

Әскери құрылыс бағытын анықтау

өңдеу

1920 жылдары, КСРО-да әскери доктрина туралы пікірталас жүріп жаткан кезде, соғыс сипатын болжау туралы біраз пайдалы ойлар айтылды. Бұл жылдары Кеңестік Әскери доктрина негіздемесін жасаудың КСРО-дағы әскери құрылыс бағытын анықтауда, 1924-1975 жылдардағы әскери реформаны жүзеге асыруда, елдің корғаныс қабілетін нығайтуда маңызы зор болды. Бірақ кейіннен И.В.Сталиннің жеке басына табынушылықтың әсерінен (шамамен 1930 жылдардың ортасынан бастап) доктринаның кейбір қағидалары, соның ішінде болашақ соғыс сипаты мен оған армияны дайындауға қатысты көзқарастар өзгерді. Бірінші дүниежүзілік соғыс сабақтары бойынша оның бастапқы кезеңінің маңызы бағаланды. Алғашкы операциялар одан әрі де бұрынғыдай дамиды деп есептелді. Соғысушы жақтардың басты күштері шекара маңындағы шайқастан соң және қарулы күштердің стратегиялық жайылуы аяқталған соң әрекетке кіріседі деп есептелді. Сондай-ак, фашистік Германия да Кеңестер Одағының жағдайымен бірдей жағдайда деп тұжырымдалды. Әскери доктринаның Бұл түсы ел мен армияға оңайға түспеді. Қарсылас қысқа мерзім ішінде кеңес әскері қорғанысының стратегиялық майданын бұзып, ірі тәптастықтарды коршауға алып, шапшаң қарқынмен ішке жылжи берді. Бүған түтқиылдан жасалған шабуыл, авиацияны, танк, артиллерия, мотәрлы әскерлерді әуе десанттарын түсіру мен диверсиялық әрекеттерді үйлестіре жаппай қолдану ықпал етті. Алдағы соғысқа дүрыс болжау жасамаудың армияны кандай апатты жағдайға ұшырататынына таяу уақыттағы мысалдарды да келтіруге болады. Әңгіме Ирак саяси және әскери басшылығының Парсы шығанағы маңындағы операцияны жәспарлау кезінде жіберген стратегиялық кателері туралы болып отыр. Олар алдағы соғыс Иран армиясымен болған соғыстағы тәсілдермен жүреді деп есептеді. Мұнда олар дүрыс бағаламаған, Иракқа қарсы АҚШ-тың одақтастары қарулы күштерінін басымдылығы, әсіресе авиация, жоғарғы дәлдіктегі қаруларды, ғарыштық барлау кұралдарын колдауы шешүші рөл аткарды. [1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Әскери іс. Алматы: «Мектеп» ААҚ, 2001 жыл