Бони (вабони, валангуло) — кушиттер тобының халқы. Кения және Сомали республикаларының шекаралас аудандарында тұрады.[1] Жалпы саны 9 мың 200 адам.

вабони, валангуло
Бони
Бүкіл халықтың саны

9 200

Ең көп таралған аймақтар

 Кения

Тілдері

бони тілі

Діні

дәстүрлі нанымдар

Тілі өңдеу

Тілі - бони тілі.[2]

Діні өңдеу

Дәстүрлі нанымдарды ұстанады. Ата-бабалар культі, табиғат күштері, тотемизм кең тараған.[3]

Тарихы өңдеу

Бони - Шығыс Африканың ежелгі бушменоид тұрғындарының қалдықтары, олардың негізгі бөлігі көші-қон процесінде Африканың оңтүстігіне ығыстырылды.

Кәсібі өңдеу

Бонилар дәстүрлі түрде аңшылықпен, жинаумен айналысады. Олар найза, сойыл, уланған жебемен балық, аң аулайды. Басқа тайпалармен араласу нәтижесінде мал шаруашылығын игерді. Тоқу, тері өңдеу және киім тігу және тұрғын үйлердің шатырын жабу сияқты қолөнер кеңінен таралған.[4]

Өмір салты өңдеу

Қоғамдық ұйымның негізі рулық құрылым. Отбасы патрилокальды, кейбір бони топтарында көп әйелділік кездеседі.

Елді мекендері шағын шашыраңқы орналасқан. Тұрғын үйлері – құрастырмалыв күмбезді үйшік – шөп, жапырақ, бұтақтармен тоқылып, терілермен жабылған.

Дәстүрлі киімдері - былғарыдан жасалған денені орайтын кесінді немесе өсімдік талшықтарынан жасалған қысқа белдемше.

Тамағы әр түрлі, негізінен жинау арқылы алынады. Олар балық, жабайы аңдардың қайнатылған еті, бәліш, қызыл бұрыш дәмдеуіштерін пайдаланады.[5]

Дереккөздер өңдеу

  1. Бони https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/1753872
  2. ИЛЛЮСТРИРОВАННЫЙ ЭНЦИКЛОПЕДИЧЕСКИЙ СЛОВАРЬ https://sanstv.ru/dict/%D0%B1%D0%BE%D0%BD%D0%B8
  3. Бони https://mavashimisha.ru/stati/17880-boni-narod.html
  4. Бони https://wikipedia.pp.ru/%D0%91%D0%BE%D0%BD%D0%B8_(%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4)(қолжетпейтін сілтеме)
  5. народы мира / Бони http://www.etnolog.ru/people.php?id=BONI