Браунит
Браунит (неміс ғалымы М.Браун есімімен аталған) – күрделі тотықтар класына жататын минерал. Химиялық формуласы: [[Mn2+Mn23+SіO]]. Тетрагональдық сингонияда кристалданып, октаэдр немесе тетрагональды дипирамида түзеді, түйірлі тұтас агрегаттар түрінде кездеседі. Түсі қара, металдай жылтыр. Қаттылығы 6, меншікті салмағы 4,7 – 5,0 г/см3. Жапсарлы-пневматолиттік, гидротермальдық және метаморфталған шөгінді марганец кендерінде таралған. Тотық қабаттарында валенттілігі жоғары марганецтің мөлшері көбейіп псиломелан немесе пиролюзит минералына ауысады. Ферромарганец қорытылатын басты марганец кентасы. Қазақстанда Жезді марганец кенінде, Қаражал темір-марганец кенінде кездеседі.[1]
| Braunite | |
|---|---|
 Braunite, from San Marcel, Piemonte , Italy | |
| Негізі | |
| Санаты | Минерал |
| Химиялық формуласы | Mn2+Mn3+6[O8|SiO4] |
| Ерекшеліктері | |
| Түсі | brownish black, steel-grey |
| Сингониясы | tetragonal |
| Үгітіндісі | {112} perfect |
| Моль шкаласы бойынша минерал қаттылығы | 6-6½ |
| Streak | black |
| Diaphaneity | opaque |
| Үлес салмағы | 4.72 - 4.83 |
Қолданылуы. Браунит марганец өндіруде ең басты минералдың бірі болып табылады.
Кендері КСРО-да Уралда (Төменгі Тагильдегі Сапальск кені); Чиатурада (Грузия), Жездіде (Қазақстан, Жезқазған ауданы), Атасуда бар.
Шет елдегі кені Үндістанда, Оңтүстік Африкада (Постмасбург) бар.[2]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақ Энциклопедиясы
- ↑ Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |