Бұру

кеңістіктің ең кем дегенде бір нүктесі жылжымай өз орнында қалатын қозғалыстың бір түрі

Бұру, бұрылу, айналукеңістіктің ең кем дегенде бір нүктесі жылжымай өз орнында қалатын қозғалыстың бір түрі. Жазықтықтағы бұру кезінде қозғалмайтын нүкте бұру центрі, ал кеңістіктегі бұру кезінде қозғалмайтын түзу бұру осі деп аталады. Евклид кеңістігіндегі бұру кеңістікте бағдарлануының сақталуына не сақталмауына қарай меншікті бұру (1-текті) немесе меншіксіз бұру (2-текті) деп аталады. Жазықтықтағы меншікті бұру декарттық координаттар жүйесінде (координаттардың бас нүктесі бұру центріне орналасқан) х=xҺcos–уҺsіn және у=xҺsіn+уҺcos формуласымен, ал меншіксіз Бұру сол жүйеде (координаттардың бас нүктесі Бұру центріне орналасқан) х=xҺcos+уҺsіn және х=xҺsіn–уҺcos формуласымен (мұндағы  — Бұру бұрышы) анықталады.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Энциклопедиясы II том